Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre 2 Nisan'daki alışveriş harcamaları, hem bayram sonrası hem de mart ortalamasının üzerine çıkarak boykot çağrılarının etkisinin sınırlı olduğunu gösterdi.
2 Nisan'da alışverişte artış: Boykot etkili oldu mu?
CHP’nin öncülüğünde yapılan ve sosyal medya üzerinden organize edilen ekonomik boykot çağrılarının ardından gözler, Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine çevrilmişti. BKM’nin açıkladığı ilk verilere göre, 2 Nisan 2025 tarihinde kartlı alışveriş harcamaları, bayramın son günü olan 1 Nisan'a göre iki kat arttı.
1 Nisan’da gerçekleşen 14 milyar TL’lik kartlı işlem hacmi, 2 Nisan’da 28 milyar TL’ye yükseldi. Bu da boykot çağrılarının ilk bakışta alışveriş alışkanlıklarını kalıcı biçimde değiştirmediğini gösterdi.
Mart ortalamasının da üzerine çıkıldı
BKM tarafından yayımlanan verilere göre, 2 Nisan Çarşamba günü gerçekleşen alışveriş tutarı yalnızca 1 Nisan’a kıyasla değil, aynı zamanda 3-22 Mart tarihleri arasındaki işlem ortalamasına göre de artış gösterdi.
Mart ayında çarşamba günleri gerçekleşen kartlı işlem tutarları şu şekildeydi:
- 26 Mart: 28,9 milyar TL
- 19 Mart: 25,3 milyar TL
- 12 Mart: 24,5 milyar TL
- 6 Mart: 27,3 milyar TL
Bu verilere göre 2 Nisan’da elde edilen 28 milyar TL'lik ciro, bayram öncesi haftayı hariç tutarsak mart ayındaki çarşambalardan daha yüksek bir alışveriş hacmine işaret ediyor.
BKM: “Boykotun etkisini söylemek için erken”
BKM verileri sadece saat 00.00 ile 17.00 arasında gerçekleşen ve BKM altyapısından geçen işlemleri içeriyor. Bankaların kendi sistemleri üzerinden geçen işlemler ise en erken 5 gün sonra analiz edilebilecek.
BKM yetkilileri, mevcut rakamların ön bilgi niteliği taşıdığını, özellikle “boykotun etkisi” gibi değerlendirmelerin kapsamlı veriler geldikten sonra daha sağlıklı yapılabileceğini belirtti.
Tatil, hava durumu ve eğitim faktörü
Veri analizlerinde bayram tatilinin son günü olması, okulların ara tatile girmesi ve hava koşullarının alışveriş davranışları üzerinde etkili olabileceği vurgulanıyor. Bu nedenle tek bir günün verisine bakarak boykotun başarısız ya da etkili olduğunu söylemek henüz mümkün değil.
Özellikle büyükşehirlerdeki hava koşulları, vatandaşların alışverişi online mı yoksa fiziksel mağazalarda mı yaptığına dair tercihler üzerinde etkili olabiliyor.
Boykot çağrısı neydi?
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanmasının ardından, iktidar politikalarına tepki göstermek amacıyla, 1 Nisan günü için “ekonomik boykot” çağrısında bulunmuştu. Amaç, vatandaşların bir gün boyunca alışveriş yapmayarak hem hükümete hem de sermayeye karşı tepkisini göstermesiydi.
Sosyal medyada #AlışverişYapmıyorum etiketiyle yapılan bu çağrı, milyonlarca kullanıcı tarafından paylaşılmış, bazı büyük markaların satış verilerinde düşüş yaşandığı iddia edilmişti.