ABD Başkanı Donald Trump’ın geçtiğimiz günlerde imzaladığı yeni gümrük tarifesi, yalnızca küresel ticaret savaşlarını yeniden alevlendirmekle kalmadı, teknoloji devlerini de derinden etkiledi. Apple, bu kararın en büyük kurumsal mağdurlarından biri olabilir.
ABD’nin önde gelen ekonomi gazetelerinden Wall Street Journal, Apple’ın Çin merkezli üretim zincirinin bu yeni tarifelerden nasıl etkileneceğini detaylı bir şekilde inceledi. Haberde, özellikle yeni nesil iPhone 16 Pro modellerinin maliyetinde ciddi bir artış olacağı vurgulandı.
iPhone üretim maliyetine şok artış: 550 dolardan 850 dolara
WSJ’nin analizine göre, Apple’ın 256 GB’lık iPhone 16 Pro üretimi şu an ortalama 550 dolara mal ediliyor. Ancak Trump’ın yürürlüğe soktuğu yeni ithalat vergileriyle birlikte bu rakamın 850 dolara kadar çıkması bekleniyor. Bu da yaklaşık yüzde 54’lük bir maliyet artışı anlamına geliyor.
Apple’ın bu artışı fiyatlara yansıtmaması durumunda, kar marjında ciddi bir daralma yaşanacağı belirtiliyor. Ancak uzmanlar, trilyon dolarlık piyasa değerine sahip Apple’ın bu riski almayacağını ve fiyat artışına gideceğini öngörüyor.
Türkiye’de üçlü kıskaca giren tüketici: Kur, vergi, Apple zammı
Apple, Türkiye’de halihazırda yüksek fiyat politikası nedeniyle sıkça eleştiriliyor. Üstelik yakın zamanda birçok ürüne de zam yapılmıştı. Ancak Trump’ın gümrük kararlarının ardından, önümüzdeki aylarda yeni zamların gelmesi kaçınılmaz görünüyor.
Türk tüketiciler için tablo daha da ağır çünkü yalnızca Apple’ın fiyat politikası değil; döviz kuru oynaklığı ve yüksek vergi yükü de ürünlerin fiyatını artırıyor. Şu anki kur ortamında, Apple’ın bir zam dalgası daha başlatması, iPhone kullanıcılarını oldukça zorlayacak.
ABD’de üretim mümkün mü? Uzmanlar karamsar
Apple'ın bu zam dalgasını engellemek için en çok tartışılan stratejilerden biri üretimi Çin’den ABD’ye kaydırmak. Ancak sektör uzmanları bu seçeneğe şimdilik oldukça uzak.
Bunun en büyük nedeni, üretimde kullanılan parçaların hala büyük ölçüde yabancı ülkelerden ithal ediliyor olması ve işçilik maliyetlerinin ABD’de çok daha yüksek olması. Çin’de bir işçiye günlük ortalama 30 dolar ödenirken, aynı işin ABD’de 300 dolara kadar çıkabileceği belirtiliyor.
Bu fark, Apple gibi milyonlarca ürün satan ve rekabetçi fiyat politikası uygulamak zorunda olan bir şirket için büyük bir engel teşkil ediyor. Yani Apple’ın kısa vadede ABD’de üretime geçmesi pek mümkün görünmüyor.
Wall Street Journal’dan tüketicilere uyarı: “Bekleyin”
Wall Street Journal, haberinde tüketicilere de dikkat çeken bir uyarıda bulundu:
“Yeni bir iPhone almayı düşünüyorsanız acele etmeyin. Mevcut telefonunuzu mümkün olduğunca uzun süre kullanın.”
Gazete, zamların kaçınılmaz olduğu bu dönemde, tüketici tarafında tasarruf bilincinin artması gerektiğini vurguladı. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde, teknoloji ürünlerinin artık bir “lüks tüketim kalemi” haline geldiği de hatırlatıldı.
Apple, global fiyat politikasını değiştirebilir mi?
Analistler, Apple’ın yalnızca ABD değil, dünya genelinde fiyat politikasını yeniden düzenlemek zorunda kalabileceğini belirtiyor. Özellikle Hindistan, Türkiye ve Brezilya gibi yüksek vergi oranları olan ülkelerde satışların yavaşlaması, Apple’ın global stratejilerinde yeniden yapılanmaya gitmesine neden olabilir.
Apple, bugüne kadar ürün fiyatlarını dolar bazlı küresel dengeye oturtmaya çalıştı. Ancak hem Çin-ABD gerginliği hem de artan üretim maliyetleri, bu sistemin sürdürülebilirliğini tartışmalı hale getiriyor.
iPhone 16 serisi Türkiye’de ne kadar olabilir?
Şu an Türkiye'de satılan iPhone 15 Pro 256 GB modeli yaklaşık 75.000 TL civarında. Trump’ın tarifeleri, Apple’ın zam kararı ve döviz kurundaki yükseliş göz önüne alındığında, iPhone 16 Pro’nun 100.000 TL’yi aşması muhtemel görünüyor.
Bu durum yalnızca bireysel kullanıcıları değil, kurumsal satın alımları ve operatör kampanyalarını da doğrudan etkileyecek. Artık yeni bir iPhone almak, birçok kullanıcı için ciddi bir ekonomik planlama gerektirecek.
