Süt ve et üreticileri, son aylarda art arda gelen yem zamları nedeniyle zor günler geçiriyor. Üreticilerin verdiği bilgilere göre, yem fiyatları sadece birkaç hafta içinde %15 ila %20 oranında arttı. Ancak süt fiyatlarında aynı oranda bir artış yaşanmadığı için üretici zarar etmeye başladı.
Yem çuvalı bir haftada 300 liraya yakın arttı
Artan girdi maliyetleri nedeniyle üreticiler, hayvancılıkla geçinmenin neredeyse imkânsız hale geldiğini belirtiyor. Özellikle yem fiyatlarındaki sert yükseliş, süt üreticisini derinden etkiledi. Bir üretici, yaşadığı durumu şöyle aktardı:
“Geçen hafta yem çuvalını 587 liraya almıştım. 15 gün önce 610 liraya çıktı. Şimdi ise 900 liraya kadar yükseldi. Bu artışların altından kalkmak imkânsız hale geldi."
Bu açıklama, hayvancılıkla uğraşan küçük ve orta ölçekli üreticilerin artan yem fiyatlarına karşı korumasız kaldığını ortaya koyuyor.
Süt fiyatları yerinde sayıyor, üretici zarar ediyor
Yem fiyatları yükselirken, süt alım fiyatlarında anlamlı bir artış yapılmaması üreticinin gelir gider dengesini altüst etmiş durumda. Üreticiler, bir litre süt satarak bir kilogram yem alamadıklarını ve bu durumun sürdürülemez olduğunu vurguluyor.
Geçmiş yıllarda yem-süt paritesine göre en az 1.5 olması gereken oran, şu anda 1’in altına düşmüş durumda. Bu da her süt satışında üreticinin zarar ettiğini gösteriyor.
Üreticinin alternatifi kalmadı: Üretimi azaltıyorlar
Maliyetlerin bu hızla artmaya devam etmesi, birçok üreticiyi üretimden çekilmeye ya da hayvanlarını kesime göndermeye zorluyor. Bu durumun en çarpıcı sonucu ise gelecek aylarda süt arzında düşüş ve buna bağlı olarak tüketici fiyatlarında artış olabilir.
Uzmanlar, yem fiyatları kontrol altına alınmazsa:
- Üretimin ciddi şekilde daralacağı
- İnek kesimlerinin artacağı
- Et ve süt fiyatlarında daha büyük zamların gündeme gelebileceği uyarısında bulunuyor.
Yem fiyatları neden yükseliyor?
Yem fiyatlarındaki artışın arkasında döviz kuru, ithal ham maddeye bağımlılık, enerji ve nakliye maliyetlerindeki artış gibi pek çok etken bulunuyor. Türkiye’de karma yemin büyük bir bölümü ithal soya ve mısır gibi ürünlerle üretildiği için küresel piyasalardaki değişiklikler iç piyasayı doğrudan etkiliyor.
Tarım politikaları uzmanlarına göre, yerli üretimin teşvik edilmemesi, dışa bağımlılığı artırıyor ve bu da fiyat istikrarsızlığını körüklüyor.
