Son dönemde Türkiye’de artan enflasyona rağmen yeni banknotların basılmaması, kamuoyunda sıkça tartışılan bir başlık haline geldi. Finans Uzmanı İslam Memiş’e göre bu durum tesadüf değil; dijital para sistemine geçiş stratejisinin bir parçası.

Memiş, yaptığı açıklamada şunları söyledi:

"Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, dijital para çalışmalarında 3. fazı başarıyla tamamladı. Artık banknot basımından çok, dijital altyapı yatırımlarına ağırlık veriliyor."

Zeytinyağı fiyatı 435 TL’ye ulaştı, Türk mutfağının gözdesi artık lüks! Zeytinyağı fiyatı 435 TL’ye ulaştı, Türk mutfağının gözdesi artık lüks!

200 TL’nin Tedavüldeki Payı %80’e Ulaştı

Türkiye’de 200 TL’lik banknot, ilk kez 2009 yılında piyasaya sürüldü. O tarihte toplam tedavül içindeki payı yalnızca %16 civarındayken bugün bu oran %80.4 seviyesine kadar çıktı.

Buna karşın 500 TL ya da 1000 TL gibi üst değerli banknotlar uzun süredir gündemde olmasına rağmen hiçbir somut adım atılmadı. Bu durum, dijital dönüşüm sürecine bağlanıyor.

Dijital Bankacılık Lisansları Verildi

Türkiye’de dijitalleşme süreci yalnızca para birimiyle sınırlı değil. Dijital bankacılık lisansları verilmeye başlandı, buna paralel olarak geleneksel banka şubeleri de bir bir kapanıyor.

Memiş, bu süreci şöyle değerlendiriyor:

"Kağıt para bir yandan işlevini yitirirken, diğer yandan dijital finansal hizmetler ön plana çıkıyor. 2030 yılına kadar geleneksel bankacılığın yerini tamamen dijital altyapılı finans sistemleri alacak."

ABD ve AB de Dijitalleşmeye Geçiyor

Türkiye’deki süreç, küresel dönüşümle de paralel ilerliyor. Avrupa Merkez Bankası:

  • 2019 yılında 500 Euro’luk banknotların üretimini durdurdu,

  • 2026’da 200 Euro’nun da basımını durdurmayı planlıyor.

ABD’de ise 100 dolarlık banknot en üst seviye olarak kalacak.

İslam Memiş, bu gelişmeleri şöyle yorumluyor:

"Merkez bankaları küçültülüyor, personel sayısı azaltılıyor. Özellikle Trump ve Musk gibi figürler, merkez bankalarının etkisinin azaltılması yönünde güçlü sinyaller veriyor."

Kağıt Para Neden Tedavülden Kalkıyor?

Memiş’e göre bu değişimin birkaç temel nedeni var:

  • Kayıt dışı ekonomiyi önlemek

  • Finansal işlemleri takip edebilmek

  • Veri odaklı para akış sistemini kurmak

  • İnsanları dijital platformlara zorunlu hale getirmek

Tüm bu etkenler, kağıt paranın gelecekte sadece sembolik bir değer taşıyacağı anlamına geliyor.

Yaşlı Nesil İçin Dijital Zorluk

Dijital dönüşüm süreci her ne kadar teknolojik kolaylıklar sunsa da, özellikle yaşlı nüfusun adaptasyonu büyük bir sorun olarak öne çıkıyor.
Nakit alışkanlığı, dolandırıcılık vakaları ve şube kapatmaları nedeniyle ciddi güven sorunu yaşayan bu kesim için özel çözüm politikaları geliştirilmesi gerekecek.

Kaynak: Ekonomi Servisi