EYT düzenlemesinin dışında kalan milyonlarca vatandaş, “kademeli emeklilik” talebiyle sesini duyurmaya çalışıyor. 1999 sonrası sigorta girişi olanların adaletsizlik yaşadığını belirten vatandaşlar, yaklaşan seçim süreciyle birlikte hükümetten somut adım bekliyor.
EYT düzenlemesi çözdü ama yetmedi
Türkiye’de 3 Mart 2023 tarihinde yürürlüğe giren Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesiyle milyonlarca kişi emeklilik hakkına kavuştu. Ancak bu düzenlemeden yalnızca 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigorta girişi olanlar faydalanabildi.
9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigorta girişi olan milyonlarca vatandaş ise EYT kapsamı dışında kaldı. Bu grup, prim ödemelerine rağmen yaş sınırı ve düşük maaş engeliyle karşı karşıya.
Kademeli emeklilik talebi güçleniyor
EYT mağdurlarının önemli bir kısmı için çözüm artık “Kademeli Emeklilik” olarak görülüyor. Bu sistemle, emeklilik yaşının kademeli şekilde düşürülmesi ve adaletin sağlanması hedefleniyor.
Bu taleplerin kamuoyunda daha görünür hâle gelmesinde ise 2023 yılında kurulan Emeklilikte Adalet Derneği (EMADDER) büyük rol oynuyor. Dernek, “emeklilikte adil düzen” sloganıyla hareket ederken, insan onuruna yakışır emeklilik için yasa tekliflerinin gündeme alınmasını talep ediyor.
Fazla prim ödeyen mağdur oluyor
Uzmanlar, 1999 sonrası sigorta girişi olan bireylerin, daha fazla prim ödemesine rağmen daha düşük maaşla karşı karşıya kaldığını vurguluyor. Sistemsel olarak, prim gününün fazlalığı maaşa yansımıyor. Bu durum, çalışanlar arasında adil olmayan bir yapı oluşturuyor.
Örneğin:
- 1999 sonrası işe giren bir erkek, 7000 prim günü ve 60 yaşını doldurduğunda emekli olabiliyor.
- Kadınlar içinse bu süre 58 yaş olarak belirlenmiş durumda.
Ancak bu süreçte ödenen uzun prim günleri, emekli maaşını yükseltmiyor, aksine TÜİK’in enflasyon verileriyle yapılan hesaplamalar nedeniyle düşük maaş bağlanıyor.
Seçim sürecine giden yolda kritik başlık
Kademeli Emeklilik, sadece bireysel bir hak arayışı değil; aynı zamanda siyasetin de gündeminde. Yaklaşan seçim süreciyle birlikte, iktidarın bu konuda adım atması ve muhalefetin de kamuoyundaki beklentiye destek vermesi bekleniyor.
Kulis bilgilerine göre, hükümet çalışma hayatında adalet arayan grupların taleplerini değerlendirmeye aldı. Seçim öncesi sosyal politikalar çerçevesinde bu tür düzenlemelerin gündeme gelebileceği konuşuluyor.
EMADDER: “Emeklilikte adalet olmalı”
Emeklilikte Adalet Derneği (EMADDER) Başkanı ve gönüllüleri, sosyal medya kampanyaları ve saha çalışmalarıyla seslerini duyuruyor. Dernek, özellikle şu üç talep üzerine odaklanıyor:
- Kademeli yaş indirimi ile erken emeklilik hakkı
- Prim günü fazla olanlara maaş katkısı
- Emeklilikte insan onuruna yakışır asgari yaşam standardı
Dernek yetkilileri, şu anda en çok mağduriyet yaşayan kesimin 2000 sonrası işe giren milyonlarca vatandaş olduğuna dikkat çekiyor.
