Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk Lirası’ndaki sert değer kaybına karşı hızlı ve etkili adımlar attı. Bu kapsamda devreye alınan faiz artırımı, piyasaya doğrudan döviz satışı ve çeşitli likidite araçlarıyla birlikte sıkılaştırma süreci hız kazandı.
Piyasalardaki dalgalanmaları kontrol altına almak amacıyla TCMB, politika faizini yüzde 44’ten yüzde 46’ya çıkarırken, bu artışın bankalararası piyasadaki gecelik faiz oranları üzerindeki etkisi de gecikmedi.
Gecelik faiz 370 baz puan arttı
Hafta başında yüzde 42,03 seviyesinde bulunan TLREF (Türk Lirası Gecelik Referans Faiz Oranı), haftanın son işlem gününde yüzde 45,72’ye yükseldi. Bu artış, toplamda 370 baz puanlık bir sıçrama anlamına geliyor.
TCMB’nin faiz artırım kararı öncesinde bankacılar, gecelik piyasada faizlerde 350-400 baz puanlık yukarı yönlü etki beklediklerini ifade etmişti. Gerçekleşen artış, bu tahminleri büyük ölçüde doğrulamış oldu.
TCMB fonlamayı da durdurdu
Merkez Bankası’nın sadece faiz artırmakla kalmayıp, politika faizinden fonlamaya ara vermesi de dikkat çekici bir gelişme olarak öne çıkıyor. Bu durum, bankacılık sektöründe likiditeyi daha da sıkılaştıran bir unsur olarak değerlendiriliyor.
Piyasada fonlama kanallarının daraltılması, bankaların daha yüksek faizlerle borçlanmasına yol açarken, bu adım kredi mekanizması üzerinden iç talebi yavaşlatmaya yönelik bir strateji olarak yorumlanıyor.
11 milyar dolarlık döviz satışı: TCMB'den sert müdahale
Faiz artırımına ek olarak TCMB, döviz piyasasına da sert müdahalede bulundu. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alındığı 19 Mart Çarşamba günü, Merkez Bankası’nın net döviz pozisyonu 11,2 milyar dolar azaldı. Bu miktarın önemli bir kısmı doğrudan piyasaya yapılan döviz satışlarından kaynaklandı.
Takip eden günlerde de döviz satışları devam etti. Toplam döviz satışının 25 ila 26 milyar dolara ulaştığı tahmin ediliyor. Bu rakamlar, Merkez Bankası'nın kuru tutmak için ciddi rezerv kullandığını gösteriyor.
Likidite sıkılaştırmasında alternatif araçlar devrede
Merkez Bankası’nın attığı adımlar sadece doğrudan döviz satışları ve faiz artışlarıyla sınırlı değil. TCMB, piyasada TL likiditesini azaltmak amacıyla bir dizi alternatif araç da devreye soktu:
-
TL uzlaşmalı vadeli döviz satım işlemleri
-
56 gün vadeli depo ihaleleri
-
91 güne kadar vadeli likidite senetleri
Bu adımlar sayesinde hem dövize olan talep azaltılmaya hem de TL’ye olan ilginin artırılması hedefleniyor. Merkez Bankası’nın bu araçlarla kur istikrarını sağlamak için elindeki tüm enstrümanları kullanmakta kararlı olduğu görülüyor.
