Mart ayında ödenmesi gereken mazot ve gübre destekleri hâlâ yapılmadı. Tarım sezonunun ortasında finansman bekleyen çiftçiler, desteklerin gecikmesi nedeniyle ekim-dikim planlarını aksatıyor. Üreticiler, desteklerin Ramazan Bayramı öncesinde, tek seferde ve il ayrımı yapılmaksızın ödenmesini talep ediyor.
Mart ayı ödemesi sarktı, çiftçi tarlaya gidemiyor
Tarımın kalbi olan mazot ve gübre destek ödemeleri, her yıl mart ayında yapılırdı. Ancak bu yıl ödemelerin henüz yapılmamış olması, özellikle ilkbahar dönemi üretim planlamasını aksatan bir tabloya neden oldu.
Çiftçiler, hem gübre hem mazot ihtiyacını karşılayamadığı için tarlaya zamanında inemiyor. Bu da üretimin verimliliğini ve sezon içindeki hasat hedeflerini doğrudan etkiliyor.
İllere göre parça parça ödeme mi gelecek?
Geçtiğimiz aylarda hububat desteği ödemelerinin il bazında parça parça yapılması, bu kez mazot ve gübre destekleri için de aynı yöntemin uygulanabileceği endişesini gündeme taşıdı.
“Her il için ayrı ayrı tarih verilmesi, çiftçiyi hem belirsizliğe sürüklüyor hem de planlama yapmayı zorlaştırıyor,” diyen üretici temsilcileri, bu tür ödeme sisteminin yerine tek seferde ve eş zamanlı ödeme yapılmasını talep ediyor.
Çiftçi Ramazan Bayramı öncesi ödeme istiyor
Yaklaşan Ramazan Bayramı da çiftçilerin beklentilerinin merkezinde. Üreticiler, bayram öncesi yapılacak bir ödeme ile;
- Tarla hazırlığı,
- Gübreleme,
- Mazot temini gibi
önemli ihtiyaçlarını karşılayabileceklerini söylüyor.
Özellikle küçük ve orta ölçekli çiftçilerin, destek olmadan mazot ve gübre alımını yapamadığına dikkat çekiliyor.
Ziraat odalarından ortak çağrı: “Gecikme üretimi vurur”
Türkiye genelindeki birçok Ziraat Odası ve çiftçi birliği, ortak açıklamalarla destek ödemelerinin gecikmesinin tarıma etkilerine dikkat çekti.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) temsilcileri, konuya ilişkin şunları söyledi:
“Gübre fiyatları tavan yaptı, mazot 40 lirayı geçti. Bu şartlar altında çiftçinin üretime devam edebilmesi için destek ödemelerinin zamanında yapılması elzemdir. Aksi takdirde tarımsal üretim sekteye uğrayacak, gıda enflasyonu artacaktır.”
Gübre ve mazot fiyatları çiftçinin belini büküyor
Son aylarda özellikle dövizdeki artışla birlikte gübre ve mazot fiyatları yeniden yükselişe geçti.
- Mazot litre fiyatı: 45 TL’nin üzerinde
- DAP gübresi: 18.000 TL/ton sınırında
- Üre gübresi: 16.500 TL/ton civarında
Bu rakamlar göz önüne alındığında çiftçinin, destek olmadan sezonu açmasının neredeyse imkânsız olduğu ifade ediliyor.
Üretici ne diyor?
Ali Rıza K., Konya – Buğday üreticisi:
“Mart ayında ödenmesi gereken destek gelmedi. Elimiz kolumuz bağlı. Traktörü tarlaya sürecek mazotu, toprağa atacak gübreyi alamıyoruz.”
Hatice E., Amasya – Sebze üreticisi:
“Banka kredisine başvurmadan üretim yapamaz hale geldik. Destek ödemesi bayramdan önce olmazsa birçok çiftçi bu sezon üretimden çekilecek.”
