Türkiye'de artan gıda fiyatları, özellikle kırmızı etteki yükselişle birlikte yeni bir tartışmayı gündeme taşıdı. Eurostat’ın yayımladığı çalışma, ülkelerde asgari ücretle çalışan bir kişinin 1 kilogram dana eti alabilmek için kaç saat çalışması gerektiğini ortaya koydu. Sonuçlar dikkat çekici: Türkiye, 6 saatle Avrupa ülkeleri arasında zirvede yer aldı.
Verilere göre Türkiye, dana eti erişiminde en düşük alım gücüne sahip ülke konumunda. Bu durum, hem asgari ücretin satın alma gücünü hem de et fiyatlarındaki fahiş artışı gözler önüne seriyor.
Avrupa’da Et Daha Ucuz, Gelir Daha Yüksek
Aynı çalışma kapsamında Bulgaristan ikinci sırada yer aldı. Bulgaristan’da 1 kg dana et için bir çalışanın yaklaşık 3 saat çalışması yeterli oluyor. Hollanda ve İrlanda gibi ülkelerde ise tablo çok daha farklı.
Örneğin:
-
Hollanda’da 0,8 saat çalışma karşılığında 1 kg dana eti alınabiliyor.
-
İrlanda’da ise sadece 0,7 saat çalışmak yeterli.
Bu karşılaştırma, Türkiye ile Batı Avrupa ülkeleri arasında kırmızı et alım gücü bakımından neredeyse 10 kata varan bir fark olduğunu ortaya koyuyor.
Et Fiyatları Daha da Yükselecek mi?
Piyasadaki hareketlilik devam ederken, Namet gibi büyük firmaların açıkladığı kesim fiyatları kamuoyunda endişe yarattı. Bazı tarım yazarları, bu fiyat artışlarının önümüzdeki dönemde raflara da yansıyacağını belirtiyor.
Tarım ve hayvancılık uzmanları, yem fiyatları, döviz kuru, canlı hayvan ithalatı gibi birçok unsurun et fiyatlarını doğrudan etkilediğine dikkat çekiyor. Ayrıca Türkiye’de hayvancılık sektöründeki yapısal sorunlar da tüketici üzerindeki baskıyı artırıyor.
Asgari Ücretli İçin Et Lüks Oldu
Gıda enflasyonu karşısında zorlanan vatandaşlar, artık eti market yerine kasap vitrinlerinde uzaktan seyretmeye başladı. Asgari ücretle geçinen bir kişinin, temel gıda ihtiyacı olan eti almakta zorlanması sosyoekonomik eşitsizliklerin daha da derinleştiğine işaret ediyor.
Son yıllarda kırmızı et tüketiminde yaşanan düşüş, bu fiyatların sadece istatistiksel değil, toplumsal sonuçlarının da olduğunu gösteriyor. Uzmanlar, halk sağlığı açısından da et tüketiminin azalmasının uzun vadeli olumsuz etkileri olabileceği uyarısında bulunuyor.
Peki Et Fiyatları Neden Bu Kadar Yüksek?
Ekonomistler ve tarım uzmanları, Türkiye’deki yüksek et fiyatlarının nedenlerini şöyle sıralıyor:
-
Yerli üretimin yetersizliği
-
Canlı hayvan ve karkas et ithalatına bağımlılık
-
Döviz kurunun etkisiyle artan maliyetler
-
Yem fiyatlarındaki sert artış
-
Et piyasasında denetim eksiklikleri
Tüm bu nedenler bir araya geldiğinde, et fiyatlarının hem üretici hem de tüketici açısından sürdürülemez hale geldiği görüşü öne çıkıyor.
Et Ulaşılmaz Hale Geliyor: Ne Yapılmalı?
Tarım politikalarında uzun vadeli planlama yapılmadan, bu tablonun değişmeyeceği görüşü ağır basıyor. Çözüm önerileri arasında şunlar ön plana çıkıyor:
-
Küçük üreticinin desteklenmesi
-
Yem ve veterinerlik giderlerinin sübvanse edilmesi
-
Et ve süt regülasyon kurumlarının daha aktif rol alması
-
Tüketici kooperatiflerinin yaygınlaştırılması
Bu adımların atılmaması durumunda, Türkiye’de etin “lüks tüketim” haline gelmesi kaçınılmaz olabilir.
Kırmızı Ette Adalet Arayışı: Vatandaş Ne Diyor?
Sosyal medyada birçok vatandaş, dana etinin kilosunun 600 TL’ye dayandığını ifade ediyor. Bu fiyatlar, ailelerin ayda bir bile et alamamasına neden oluyor. “Et yemek bizim de hakkımız” diyen vatandaşlar, devletin bu konuya daha fazla müdahale etmesini talep ediyor.
