ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth’in NATO toplantısında dile getirdiği, on binlerce ABD askerinin Avrupa’dan çekilebileceği yönündeki plan, kıta genelinde büyük yankı uyandırdı. Batılı yetkililer, bu kararın NATO’nun geleceği açısından risk oluşturabileceğini ve Rusya’nın güç kazanmasına neden olabileceğini düşünüyor.
Trump ve Putin görüşmesi şüpheleri artırdı
Washington Post’un haberine göre, ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile doğrudan yaptığı telefon görüşmesinde Ukrayna meselesini Avrupa’dan bağımsız şekilde çözebileceğini ima etti. NATO müttefikleri, bu açıklamanın Rusya’ya karşı ortak duruşu zayıflatacağını düşünüyor.
Avrupa liderleri acil zirve düzenledi
Bu gelişmenin ardından Avrupa liderleri Münih ve Paris’te acil güvenlik toplantıları düzenledi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya, İtalya, Polonya, İspanya ve Danimarka liderlerini bir araya getirerek Avrupa’nın güvenlik stratejisini tartıştı. Zirveye ayrıca Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Antonio Costa, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de katıldı.
NATO’nun geleceği tehlikede mi?
Trump yönetiminin Avrupa’daki asker sayısını azaltma planı, kıta genelinde ABD’nin NATO’ya olan bağlılığını sorgulatıyor. Batılı yetkililer, bu adımın Rusya’nın Avrupa üzerindeki etkisini artırabileceğini ve NATO’nun birlik ve dayanışmasını sarsabileceğini düşünüyor.
Johns Hopkins Üniversitesi Amerikan-Alman Enstitüsü Başkanı Jeffrey Rathke, “Avrupalılar, Washington’un geleneksel güvenlik taahhüdünden uzaklaşmasından dolayı hayal kırıklığı içinde” dedi. Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ise, “Rusya’nın Ukrayna’daki işgali sadece bir başlangıç olabilir” diyerek Avrupa’nın kendi savunma kapasitesini artırması gerektiğini vurguladı.
Avrupa, kendi güvenliğini sağlayabilir mi?
Bazı uzmanlar, Trump yönetiminin NATO’yu zayıflatma ve Avrupa’yı parçalama amacı taşıdığını öne sürüyor. Almanya Başbakanı Olaf Scholz, “Amerika, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’nın güvenlik teminatı oldu. Ancak şimdi, ABD’nin politikaları Avrupa’daki istikrarsızlığı artırıyor” diyerek endişelerini dile getirdi.
ABD’nin NATO’dan uzaklaşması, Avrupa ülkelerinin kendi bağımsız savunma politikalarını oluşturma ihtiyacını gündeme getirdi. Fransa ve Almanya, ABD’ye bağımlılığı azaltmak için Avrupa Ordusu fikrini masaya yatırıyor. Ancak, Avrupa’nın askeri kapasitesinin ABD’nin desteği olmadan yeterli olup olmayacağı tartışma konusu.
Önümüzdeki süreçte Avrupa’nın nasıl bir yol izleyeceği, NATO’nun geleceği ve Ukrayna’daki savaşın gidişatı açısından kritik önem taşıyor.
