Selenyum, vücut için hayati öneme sahip bir eser elementtir. Bağışıklık sisteminden kalp sağlığına, tiroid fonksiyonlarından antioksidan etkilerine kadar geniş bir yelpazede kritik roller oynar. Ancak, eksik olduğunda birçok sağlık sorununa neden olabileceği gibi, aşırı miktarda alındığında da toksik etkiler gösterebilir.
Bu yazıda selenyumun vücuttaki işlevlerini, hangi besinlerde bulunduğunu ve güvenli tüketim aralıklarını ele alacağız.
Selenyumun Vücuttaki Görevleri
Selenyum, vücut için çok önemli fonksiyonlara sahiptir ve bağışıklık sistemi başta olmak üzere birçok organın doğru çalışmasına yardımcı olur.
-
Bağışıklık sistemini destekler: Vücudu enfeksiyonlara karşı korur.
-
Tiroid bezinin fonksiyonlarını düzenler: Tiroid hormonlarının doğru çalışması için gereklidir.
-
Antioksidan görevi görür: Serbest radikallerle savaşarak yaşlanma karşıtı etki gösterir.
-
Kalp hastalıklarına karşı koruyucu etki gösterir: Kardiyovasküler sağlığı destekler.
-
Kanser riskini azaltabilir: Bağışıklığı güçlendirdiği ve DNA hasarını azalttığı bilinir.
-
Erkek doğurganlığını arttırabilir: Sperm kalitesini iyileştirir.
-
Görme yetisini iyileştirir: Retina sağlığına olumlu etkileri vardır.
-
Stresle savaşır: Kortizol seviyelerini dengeler.
Selenyum Eksikliğinin Belirtileri
Selenyum eksikliği vücudun çeşitli fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir ve şu sorunlara yol açabilir:
-
Zayıflamış bağışıklık sistemi
-
Kas zayıflığı ve halsizlik
-
Tiroid fonksiyon bozuklukları
-
Hafıza ve bilişsel fonksiyon bozuklukları
-
Kırılgan tırnaklar ve saç dökülmesi
-
Kalp hastalıkları riski
Dünyanın çeşitli bölgelerinde selenyum eksikliği yaygındır, özellikle toprakta selenyum miktarının az olduğu bölgelerde yaşayanlar bu eksiklikten etkilenebilir.
Selenyum Zengini Besinler
Selenyum ihtiyacımızı karşılamak için aşağıdaki besinleri tüketebiliriz:
-
Brezilya fıstığı: Günlük ihtiyacınızı sadece 3-4 adet karşılayabilir.
-
Deniz ürünleri: Ton balığı, somon ve karides.
-
Et ve sakatatlar: Tavuk, dana ciğeri ve hindi eti.
-
Tam tahıllar: Yulaf, kepekli ekmek ve kahverengi pirinç.
-
Yumurta: Yüksek protein ve selenyum içeriği ile besleyici bir kaynaktır.
-
Kuruyemişler: Ceviz, badem ve ay çekirdeği.
-
Süt ürünleri: Peynir ve yoğurt.
Selenyum Tüketiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Güvenli günlük doz: Yetişkinler için 65-200 mcg arasında olmalıdır.
-
Aşırı tüketim zararlı olabilir: Fazla selenyum alımı, mide bulantısı, tırnak kırılması, sinir sistemi problemleri gibi yan etkilere neden olabilir.
-
Doktora danışın: Takviye kullanmadan önce mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.