Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesinde kadınlar, binlerce ilmek atarak dokudukları ipek halılarda Anadolu'nun motiflerini yaşatıyor.
Şehit Nafiz Uluırmak Halk Eğitimi Merkezi'nde açılan halı dokuma kursuna katılan kadınlar, ipek halı dokumasını öğrenirken, unutulmaya yüz tutan bu mesleği yaşatarak ev ekonomilerine de katkı sağlıyor.
Pınarbaşı Kaymakamlığının desteğiyle açılan kursa katılan kadınlara hayat ağacı ile ev, kuş, ağaç, çiçek motiflerinin işlendiği, metrekaresine binlerce ilmek atılan ipek halı dokuması öğretiliyor.
Şehit Nafiz Uluırmak Halk Eğitimi Merkezi Müdürü Mahmut Doğan Özmen, AA muhabirine, ilçedeki geleneksel dokumacılığı gelecek nesillere aktarmak amacıyla ve kursiyerlerin isteği üzerine kursu açtıklarını söyledi.
Kurstaki 12 kursiyere ipek halı, kilim ve yün halı dokumasını öğrettiklerini belirten Özmen, "Unutulmaya yüz tutmuş mesleklerden biri de halı dokumacılık. Hele de ipek halı dokumacılığı. Gençlerin ilgisini çekebilmek için bu kursu açtık fakat gençlerimizin çok ilgisi olmadı. Yine orta yaş grubu gelmekte. Yazın da kurslarımız devam edecek." dedi.
- İpek halının dokunması 45 günden fazla sürüyor
İyi gelir getirdiği için kursiyerleri özellikle ipek halı dokumacılığına yönlendirdiklerini anlatan Özmen, şunları kaydetti:
"Diğer halılardan 6-7 kat daha pahalı satılıyor. İşçiliği çok fazla, aşırı düğüm var. El emeği olduğu için geliri de çok fazla. Normal bir kilim 10 günde bitiyor. Yün halı ise 25-30 günde dokunuyor ama ipek halının dokuması 45 günden fazla sürüyor. Boyutu diğer halılardan çok küçük olmasına rağmen ilmek sayısı daha fazla olduğu için işçiliği fazla. Kursiyerler artık evlerinde de bu halıyı dokuyor. Halı şirketleri malzemeleri temin ediyor ve onların talepleri doğrultusunda üretim yapıyorlar."
- "Babasına halı dokuyarak traktör alan kızlar tanırım"
Usta öğretici Durmuş Yörük de ilçede 1970'li yıllarda başlayan kilim ve yün halı dokumacılığının zamanla ipek halı dokumasına evrildiğini anlattı.
Kayseri'de eskiden çok daha fazla ipek halı dokunduğuna ancak son yıllarda giderek azaldığına dikkati çeken Yörük, şöyle devam etti:
"Geçtiğimiz yıllarda köylerimizin yarıdan fazlasının geçim kaynağı halıcılıktı. Babasına halı dokuyarak traktör alan kızlar tanırım. İlçede 25 şirket vardı, cuma günleri buranın pazarı olurdu. Bugünün parasıyla bir haftada 2 milyon lira para ilçeye giriş yapardı ama şimdi maalesef yaşlı ve orta yaşlı insanlar kaldı. Yeni nesil bu işi öğrenmiyor. İpek halının özelliği yanar döner olmasıdır. Çevirdikçe ayrı renk alır. Çok pahalı bir malzemesi var. Kilogramı yaklaşık 100 doların üzerinde. Bir metrekareye 5 kilogram gider. 55-60 santimetrekare bir ipek halıda yaklaşık 300 bin düğüm var."
- "Dokuması zor ama bir o kadar da zevkli"
Kursiyer Güneyli Avşar (46) da ilkokul üçüncü sınıfta halı dokumaya başladığını dile getirerek, "Genelde ince halı, kilim dokunuyor. İpek halı, Hereke halısı da deniyor. Bunun daha incesi de var. Dokuması zor ama bir o kadar da zevkli." ifadelerini kullandı.
Turna Pınar (47) ise kursun açılmasından dolayı son derece memnun olduğunu söyledi.
Hem evde hem de kursta halı dokuduğunu ve aile bütçesine katkı sağladığını anlatan Pınar, "İpek halı dokuması zor. Bizden sonra da kimse gelmez diye düşünüyorum. Eskiden her evde halı dokunurdu." dedi.
