Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, artan iş yeri kiraları ve stopaj vergisi yükü nedeniyle esnafın iflas eşiğine geldiğini belirtti. Son bir yılda iş yeri kiralarının yüzde 100 arttığını, buna ek olarak yüzde 20’lik stopaj oranının kiracıya büyük yük bindirdiğini söyleyen Palandöken, bu durumun çifte vergilendirme anlamına geldiğini savundu.
“20 bin TL’lik bir kira için esnaf 4 bin TL de stopaj yatırıyor. Oysa bu vergi, mülk sahibinin kazancından zaten alınıyor. Aynı gelir iki kez vergilendiriliyor.”
“Esnafın Ömrü 3,5 Yılı Geçmiyor”
Palandöken, Türkiye’de esnaflığın artık sürdürülebilir olmadığını vurguladı. Açılan iş yerlerinin ortalama ömrünün 3 ila 3,5 yıl olduğunu ifade eden TESK Başkanı, bu kısa ömrün nedenlerini şöyle sıraladı:
-
Artan kira ve stopaj yükü
-
Haksız rekabet (zincir marketler, e-ticaret siteleri)
-
Düşük alım gücü
-
Yetersiz fizibilite ve destek
“Esnafın dayanacak gücü kalmadı. Ayakta kalmazsa ekonomi de kalmaz. Çünkü 2,5 milyondan fazla esnaf ve sanatkâr var. Bunlar sadece birer işletme değil, ekonomik çarkın temel taşlarıdır.”
Palandöken: “Pandemide Uygulanan Model Yeniden Gelsin”
Pandemi döneminde stopajın yüzde 10’a düşürülmesinin esnafa nefes aldırdığını hatırlatan Palandöken, en azından bu uygulamanın yeniden hayata geçirilmesi gerektiğini ifade etti:
“Pandemide önce yüzde 25 olan stopaj yüzde 20'ye, ardından yüzde 10’a düşürülmüştü. Bu uygulama esnafı bir nebze rahatlattı. Şimdi bu oran yine en azından yüzde 10’a çekilmeli. Ama kalıcı çözüm stopajın tamamen kaldırılmasıdır.”
Elektrik, Su ve Doğalgaz İçin de İndirim Çağrısı
TESK Başkanı ayrıca, iş yerlerinde kullanılan elektrik, su ve doğalgazın daha uygun fiyatlandırılması gerektiğini vurguladı. Bu kalemlerin üretime değil, hizmet altyapısına dahil olduğunu belirterek, işletmelerin sabit giderlerinin düşürülmesinin önemine dikkat çekti:
“Esnaf, gelir üretmeyen ama işin devamı için zorunlu olan kalemler için de destek bekliyor. Enerji kalemlerinde ticarethanelerle meskenler arasında uçurum var.”
“Kira Stopajı Kaldırılsın” Çağrısı Geniş Yankı Uyandırdı
TESK’in açıklamaları, esnaf camiası kadar sosyal medyada da geniş yankı buldu. Birçok küçük işletme sahibi, kira stopajının adaletsiz bir uygulama olduğunu ve sadece kayıtlı esnafı cezalandırdığını ifade etti. Vergi uzmanları ise, stopajın yeniden mülk sahibi sorumluluğuna alınması gerektiği görüşünde birleşiyor.
