İsrail merkezli Ynet haber sitesi, Türkiye’nin bölgesel etkisine ilişkin dikkat çeken bir analiz yayımladı. İsrail’in eski Cumhurbaşkanı Şimon Peres’in danışmanlarından Jonathan Adiri, Türkiye’nin özellikle Suriye, enerji diplomasisi ve askeri yapılanma üzerinden Ortadoğu’daki oyunu yeniden şekillendirdiğini belirtti.
Ankara'nın yükselişi artık görmezden gelinemiyor
Adiri analizinde şu çarpıcı cümleleri kullandı:
“2025 Türkiye’si artık masada bir sandalye istemiyor; masanın kendisini kuruyor.”
Türkiye'nin bölgesel güç dengelerinde belirleyici aktör konumuna geldiğini belirten Adiri, özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Suriye’nin kalbine askeri üs kurma planının yalnızca bir bölge hamlesi değil, İsrail’in kuzey güvenliği açısından doğrudan tehdit oluşturduğunu savundu.
“İran’dan bile daha tehlikeli olabilir”
Türkiye'nin, İsrail’in kuzey cephesine yakın bölgelerde konumlanmasının askeri ve stratejik risk taşıdığını ifade eden Adiri, şu ifadeleri kullandı:
“İsrail bu alanı boş bırakırsa, Türkiye ile doğrudan ya da vekil aktörler üzerinden çatışma kaçınılmaz olabilir. Bu tehdit, bazı senaryolarda İran'dan bile daha tehlikeli.”
“Ne İran gibi yalnız, ne Batı’dan kopuk”
Analizde Türkiye’nin çok kutuplu diplomasi yeteneği öne çıkarıldı. Adiri’ye göre Türkiye, ne İran gibi yalnız ne de Batı’ya bağımlı bir pozisyonda. NATO üyeliği, Rusya ile dengeli ilişkiler ve AB ile yürütülen enerji projeleri, Türkiye’yi diplomatik anlamda benzersiz bir konuma getiriyor.
TSK ve yerli savunma gücü İsrail'in dikkatinde
Adiri, Türkiye’nin askeri kapasitesini de detaylandırarak, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin artık bir “vizyon değil, jeopolitik gerçeklik” olduğunu söyledi. TSK’nın NATO’nun ikinci büyük ordusu olduğunu, donanımının %70’inin yerli üretim olduğunu ve Türkiye’nin dünyanın en büyük dördüncü SİHA üreticisi konumuna geldiğini belirtti.
“Bu kapasite, Türkiye’nin diplomatik masalarda elini en az enerji kadar güçlendiriyor.”
Asıl koz: Enerji diplomasisi
İsrailli danışmana göre Türkiye'nin gerçek stratejik gücü askeri kapasiteden çok enerji diplomasisi. Türkiye üzerinden geçen doğalgaz boru hatları, ülkeyi Avrupa’nın enerji güvenliğinde vazgeçilmez aktör haline getiriyor. Bu durum Türkiye’ye yalnızca bölgesel değil, küresel diplomasi alanında da avantaj sağlıyor.
Netanyahu'ya açık uyarı: Türkiye’yi hafife almayın
Jonathan Adiri analizinde İsrail hükümetine şu çağrıda bulundu:
“İsrail ya Türkiye ile doğrudan çatışma riskini göze alacak ya da diplomatik kanalları güçlendirecek.”
Adiri, İsrail’in bu noktada iki stratejik yol arasında tercih yapması gerektiğini vurguladı:
-
Mısır, BAE ve Suudi Arabistan gibi ülkelerle ABD gözetiminde Sünni ittifakı kurmak.
-
Yunanistan ve Güney Kıbrıs’la deniz güvenliği eksenli ittifakı derinleştirmek.
