Reklam Kurulu’nun 355. toplantısı damga vurdu
Yanıltıcı reklamlara 32,5 milyon TL ceza kesildi! Ticaret Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren Reklam Kurulu, 13 Mart 2025 tarihinde 355. toplantısını gerçekleştirdi. Toplantıda görüşülen 141 dosyadan 131’i mevzuata aykırı bulundu. Ayrıca bir dosya hakkında tedbiren durdurma kararı, beş dosyada ise erişim engeli uygulanmasına karar verildi.
Toplantıda alınan kararlarla birlikte, tüketicilerin ekonomik çıkarlarını zedeleyen uygulamalara karşı net bir duruş sergilendi. Toplamda 32 milyon 481 bin 507 TL tutarında ceza, farklı sektörlerdeki firmalara uygulandı.
Hazır giyimde sahte indirim tuzağı cezasız kalmadı
Reklam Kurulu’nun en çok mercek altına aldığı sektörlerden biri hazır giyim oldu. Gerçekçi olmayan “büyük indirim” kampanyalarıyla tüketicilerin yönlendirilmesine ilişkin 8 dosyada aykırılık tespit edildi. Bu dosyalar kapsamında, firmalara toplamda 4 milyon 800 bin TL para cezası verildi.
Yüzde 70’e varan indirim iddiasıyla yapılan reklamlarda, önce yüksek fiyat gösterip sonra indirim yapılmış gibi gösteren işletmeler, tüketici algısını yanıltmakla suçlandı. Bu tür uygulamaların, tüketici tercihlerini manipüle ettiği ve haksız rekabete yol açtığı gerekçesiyle yaptırıma uğradığı açıklandı.
Teknoloji ürünlerinde eksik bilgilendirme krizi
Teknoloji sektöründe ise bazı firmaların, ürünlerin sahip olmadığı özellikleri pazarlama unsuru haline getirdiği tespit edildi. Aynı kategori altındaki tüm cep telefonlarında özel bir uygulamanın bulunduğu izlenimini veren bir firmanın, bazı modellerde bu özelliğin yer almadığı halde bilgi vermemesi, aldatıcı reklam kapsamına alındı.
Ayrıca, bir otomotiv firmasının Türkiye’deki sosyal medya hesaplarında yer alan "Ses Tanıma Özelliği" tanıtımında, ürün donanımında bu özellik bulunmasına rağmen ülkedeki altyapı nedeniyle çalışmaması, tüketicilerin yanıltılması olarak değerlendirildi. Kurul bu firma hakkında da idari yaptırım kararı verdi.
Otomotivde “sıfır faiz” yanıltması ifşa edildi
Reklam Kurulu’nun raporuna göre otomotiv sektöründe bazı firmalar, "sıfır faiz" vaadiyle reklam yaparken, aslında kampanyanın gizli maliyetler içerdiği tespit edildi. Reklamda faizsiz kredi imajı verilmesine rağmen, gerçekte tüketiciye peşin faiz ödemesi sunuluyordu.
Ayrıca, kampanya detaylarında kredi faiz oranlarına dair gerekli bilgilendirmelerin eksik olması, bu tür reklamların tedbiren durdurulmasına neden oldu. Bu örnek, firmaların pazarlama stratejilerinde şeffaflık ilkesini ihlal ettiğini ortaya koydu.
Domuz derili ayakkabı olayında tüketici yanıt bekliyor
Reklam Kurulu’nun dikkat çektiği bir diğer konu ise tüketici hassasiyetlerini göz ardı eden ayakkabı reklamları oldu. Yurt dışı tanıtımlarında ürün bileşiminde domuz derisi kullanıldığı açıkça belirtilen bazı ayakkabıların, Türkiye’deki satış sayfalarında yalnızca “deri” veya “doğal deri” ifadeleriyle tanıtıldığı belirlendi.
Bu eksik bilgilendirme sebebiyle 4 firma hakkında durdurma cezası ve toplamda 3 milyon 457 bin 160 TL idari para cezası uygulandı. Reklam Kurulu, bu tür uygulamaların özellikle inanç ve yaşam tarzı hassasiyeti taşıyan tüketiciler için yanıltıcı olduğunu vurguladı.
Tüketiciyi koruma misyonu güçleniyor
Reklam Kurulu'nun bu kapsamlı adımı, sadece ticari işletmelere yönelik değil, aynı zamanda tüketici bilincinin artırılması ve korunması açısından da önem taşıyor. Alınan kararlarda, tüketicilerin ekonomik tercihlerini doğrudan etkileyen aldatıcı reklamların toplum refahı üzerinde olumsuz etkiler doğurduğu belirtildi.
Özellikle fahiş fiyat, sahte indirim ve ürün bilgisi gibi konularda şeffaflık ve doğruluk ilkesine uymayan firmaların cezalandırılması, piyasada daha adil bir rekabet ortamı oluşturulması hedefiyle yapılıyor.
Haksız rekabete ve manipülasyona geçit yok
Kurul’un açıklamasında ayrıca, reklam yoluyla yapılan haksız rekabetin ekonomiye zarar verdiği ve bu tarz uygulamaların tüketici iradesini baskıladığı vurgulandı. Sahte kampanyalarla kısa süreli kazanç sağlamaya çalışan firmaların, hem marka güvenilirliğini zedelediği hem de sektördeki dengeleri bozduğu ifade edildi.
Ticaret Bakanlığı, bu tür eylemlere karşı mücadeleyi sürdüreceğini ve önümüzdeki dönemde denetimlerin daha da sıklaştırılacağını duyurdu.
Tüketicilere çağrı: Reklamları sorgulayın
Yetkililer, bu tür yanıltıcı reklam uygulamalarının ancak tüketici duyarlılığıyla tamamen önlenebileceğini belirtiyor. Tüketicilerden beklenti; alışveriş öncesi ürün ve hizmet tanıtımlarını dikkatle incelemeleri, şüpheli durumlarda Ticaret Bakanlığı’nın Alo 175 Tüketici Hattı’na veya CİMER'e bildirimde bulunmaları.
Bilinçli bir tüketici kitlesi, aynı zamanda daha etik ve adil bir ticaret düzeninin oluşmasına katkı sağlayacaktır.
