Bayramların vazgeçilmez ikramı olan Türk kahvesi, son 8 yılda fahiş bir artış yaşadı. 2018’de 2,73 TL olan 100 gramlık paket, 2025’te 45 TL’ye ulaştı. Asgari ücretli için kahve artık lüks ikramlar arasında.
Bayramda tatlı reddedilir ama kahve asla
Türkiye’de Ramazan Bayramı denilince akla ilk gelenlerden biri de Türk kahvesi. Tatlıyı reddeden misafire bile bir fincan kahve ikram etmek adettendir. Ancak bu yıl, kahve fiyatlarındaki yükseliş hem ev sahiplerinin bütçesini hem de tüketici alışkanlıklarını zorluyor.
Küresel kahve fiyatları %209 arttı
Türk kahvesinin hammaddesi olan Arabica kahvesinin fiyatı, dünya genelinde son 5 yılda ciddi şekilde arttı. Özellikle:
- 2018’de 110 dolar olan Arabica kahve fiyatı,
- 2025 itibarıyla 379,60 dolara kadar yükseldi.
Bu artış, pandeminin yarattığı tedarik zinciri sorunları, küresel iklim değişiklikleri ve özellikle Latin Amerika’da yaşanan kuraklıklarla ilişkilendiriliyor. Şubat 2020’den bu yana yüzde 209 oranında fiyat artışı yaşandı.
Türkiye’de türk kahvesi fiyatı %1551 arttı
Türkiye’de ise bu küresel artışa bir de yüksek enflasyon ve kur baskısı eklendi. 2018 Ramazan Bayramı’nda zincir marketlerde çok satan bir Türk kahvesi markasının 100 gramı 2,73 TL’ye satılıyordu.
2025 Ramazan Bayramı’nda aynı paket tam 45 TL’ye çıkmış durumda. Bu, 8 yılda:
%1551 oranında fiyat artışı anlamına geliyor.
Asgari ücretli daha az kahve alabiliyor
Asgari ücretin 8 yıl içindeki artışı da kahveyle kıyaslandığında dikkat çekiyor:
- 2018’de asgari ücret 1.603 TL idi.
- 2025’te ise 22.100 TL’ye yükseldi.
- Artış oranı: %1279
Bu da şu tabloyu ortaya koyuyor:
- 2018’de bir asgari ücretli 588 paket kahve alabiliyorken,
- 2025’te yalnızca 491 paket kahve alabiliyor.
Yani gelir arttı ama kahveye yetişemedi. Türk kahvesi, ekonomik olarak daha "ağır" bir ikram haline geldi.
Enflasyon ve kur etkisi
Fiyatlardaki bu olağanüstü artış, sadece kahveye özgü değil. Ancak kahve, hem ithalata bağımlı olması hem de kültürel önemi nedeniyle en görünür örneklerden biri haline geldi.
- Dolar/TL kuru 2018’de ortalama 4,80 seviyesindeydi.
- 2025 itibarıyla 33 TL’ye yaklaştı.
Bu kur artışı, ithal hammaddelere dayalı ürünlerin maliyetini katladı. Kahve de bunların başında geliyor.
Türk kahvesi bayramdan kopar mı?
40 yıl hatırı olan kahve, Türk kültürünün ayrılmaz bir parçası. Bayramda, nişanda, sözde, mevlitte kahve olmazsa olmaz. Ancak fiyatların geldiği nokta, tüketimi etkiliyor. Artan fiyatlar karşısında:
- Gramajı daha düşük ürünlere yönelim artıyor.
- Uygun fiyatlı karışım (Arabica-Robusta) kahveler tercih ediliyor.
- Bazı aileler kahve yerine bitki çayı veya çay ikramına yöneliyor.
