Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan "Çocuk Sağlığı ve Yoksunluğu Modülü" raporu, Türkiye’deki çocukların sağlık ve yaşam koşullarına dair çarpıcı veriler ortaya koydu. Maddi yetersizlikler, çocukların eğitim hayatını ve yaşam kalitesini ciddi şekilde etkiliyor.
Çocukların sağlık durumu ve maddi yetersizlikler
2024 yılı Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması'na göre, Türkiye’de 15 yaş ve altındaki çocukların yüzde 94,5’inin sağlık durumu “İyi veya çok iyi” olarak değerlendirilirken, bu oran yaş gruplarına göre farklılık gösteriyor:
- 0-5 yaş grubunda sağlıklı çocuk oranı yüzde 95,1 iken,
- 12-15 yaş grubunda bu oran yüzde 93,5’e düşüyor.
Ancak ekonomik yetersizlikler nedeniyle birçok çocuk temel sağlık hizmetlerine erişimde zorluk çekiyor.
Yoksulluk, çocukların yaşam kalitesini düşürüyor
Raporda, ailelerin ekonomik durumunun çocukların yaşam koşullarını doğrudan etkilediği belirtiliyor:
- Hanehalklarının yüzde 9,2’si maddi yetersizlik nedeniyle çocuklarına yeni giysi alamıyor.
- Günde en az bir kez taze meyve ve sebze tüketemeyen çocukların oranı yüzde 10 olarak kaydedildi.
Bu bulgular, çocukların temel beslenme ve yaşam ihtiyaçlarının karşılanmasında ciddi eksiklikler yaşandığını gösteriyor.
Eğitimde fırsat eşitsizliği giderek derinleşiyor
Ekonomik eşitsizlikler, çocukların eğitim olanaklarına erişimini de olumsuz etkiliyor. Rapor, çocukların ders çalışacak uygun alanlara sahip olup olmamalarının ebeveynlerinin eğitim seviyeleriyle doğrudan bağlantılı olduğunu ortaya koydu. Verilere göre, ders çalışacak uygun alanı olmayan çocukların ebeveynlerinin yüzde 80,8’i lise altı eğitim seviyesine sahip.
Bu durum, eğitimde fırsat eşitsizliğini artırırken, sosyoekonomik durumu düşük olan ailelerin çocuklarının akademik başarılarının sınırlı kalmasına yol açıyor.
Eğitimde eşitliği sağlamak için devletin ve sivil toplum kuruluşlarının maddi durumu yetersiz olan çocuklara yönelik destek programlarını artırması gerekiyor. Uzmanlar, eğitim bursları, ücretsiz ders çalışma alanları ve çocuklara yönelik beslenme programlarının genişletilmesi gerektiğini vurguluyor.
