Resmi Gazete’de yayımlanan yeni düzenlemeyle, bankaların işlem yapabileceği kıymetli madenler arasına paladyum da eklendi. Otomotivden elektroniğe kadar birçok alanda kullanılan bu nadir metalin fiyatı ise dikkat çekiyor.
Paladyum nedir?
Paladyum, gümüş beyazı renge sahip, nadir bulunan ve yüksek değere sahip bir kıymetli metaldir. Platin grubu elementler (PGE) arasında yer alır ve fiziksel özellikleri bakımından platine benzer. Yoğunluğu düşük, işlenmesi kolay ve ısıya dayanıklıdır.
Kullanım Alanları:
- Otomotiv sanayi: En büyük kullanım alanı; egzoz sistemlerinde kullanılan katalitik konvertörlerde hava kirliliğini azaltmak için kullanılır.
- Elektronik sektöründe: Devre kartlarında, lehimlerde ve kaplama malzemesi olarak görev alır.
- Diş hekimliği: Diş kaplamalarında ve protezlerde yaygın olarak kullanılır.
- Mücevherat: Özellikle beyaz altın alaşımlarında ve lüks takılarda tercih edilir.
- Tıbbi ve kimyasal uygulamalar: Bazı ilaç üretim süreçlerinde ve laboratuvar ekipmanlarında yer alır.
- Hidrojen depolama: Yeni nesil enerji sistemlerinde hidrojen absorpsiyonu ve depolanmasında kullanımı artmaktadır.
- Yeraltı suyu arıtımı: Bazı kimyasal filtreleme süreçlerinde etkilidir.
Resmî Gazete kararı: Paladyum, işlem yapılabilir kıymetli madenler listesinde
Türkiye’de daha önce sadece altın, gümüş ve platin üzerinden işlem yapılabiliyordu. Resmi Gazete'de yayımlanan yeni düzenlemeyle, paladyum da artık bankalar aracılığıyla alım-satım yapılabilecek kıymetli madenler arasına girdi.
Bu adım, yatırımcıların portföyünü çeşitlendirmesi, finansal enstrümanların genişletilmesi ve nadir metallerin ekonomiye daha aktif dahil edilmesi açısından önemli bir gelişme.
Paladyum nereden çıkarılır?
Paladyum, doğada oldukça nadir bulunan bir metaldir. Dünya üretiminin büyük bölümü şu ülkelerde gerçekleşir:
- Rusya (dünyanın en büyük paladyum üreticisi)
- Güney Afrika
- ABD
- Kanada
Bu ülkelerde paladyum genellikle nikel ve platin madenlerinin yan ürünü olarak elde edilir.
Paladyum fiyatları: Tarihsel seyir ve güncel durum
Paladyum, geçmişte düşük işlem görürken, özellikle son 20 yılda talebin artması ve arzın sınırlı olması nedeniyle değer kazandı.
Tarihsel Fiyatlar:
- 1986-1996: 100 – 150 $/ons
- 2001: Sert yükseliş başladı
- 2019: 1.500 $/ons seviyesini aştı
- Temmuz 2022: 2.021 $/ons ile zirve yaptı
2025 Paladyum güncel fiyat:
980,75 $/ons (29 Mart 2025 itibarıyla)
Son dönemde özellikle otomotiv sektöründeki talep dalgalanmaları ve küresel ekonomik gelişmeler fiyatların inişli çıkışlı bir seyir izlemesine neden oluyor.
Paladyuma yatırım yapılır mı?
Paladyum, özellikle nadirliği ve endüstriyel kullanımı nedeniyle yatırımcılar için cazip bir metal olabilir. Ancak diğer kıymetli madenlere göre:
- Likiditesi daha düşüktür.
- Fiyat oynaklığı (volatilite) yüksektir.
- Jeopolitik risklere ve üretim dengesizliklerine daha duyarlıdır.
Bu nedenle paladyuma yatırım yapacak bireylerin orta-uzun vadeli düşünmesi ve riskleri gözeterek işlem yapması önerilir.