Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasıyla artan siyasi belirsizlik döviz piyasalarında sert dalgalanmalara yol açarken, Merkez Bankası TL uzlaşmalı vadeli döviz satım işlemleri (NDF) uygulamasını başlattı. Amaç: kur istikrarını sağlamak ve spekülatif atakları önlemek.
Merkez Bankası'ndan döviz cephesinde yeni hamle
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 20 Mart 2025 itibarıyla "Türk Lirası Uzlaşmalı Vadeli Döviz Satım İşlemleri"ni devreye aldığını duyurdu. Finansal piyasalarda “NDF” (Non-Deliverable Forward) olarak bilinen bu sistem, döviz kurlarındaki sert oynaklığı kontrol altına almak amacıyla hayata geçirildi.
TCMB, sosyal medya hesaplarından da bir bilgilendirme videosu paylaşarak uygulamanın detaylarını kamuoyuyla paylaştı.
Videoda, bu adımın;
- Döviz piyasalarının sağlıklı işlemesi,
- Reel sektörün kur riskini daha iyi yönetebilmesi ve
- Spekülatif hareketlerin önüne geçilmesi amacı taşıdığı vurgulandı.
Neden şimdi? Siyasi gelişmeler piyasaları sarstı
Uygulamanın zamanlaması, dikkatleri Merkez Bankası’nın kriz yönetim refleksine çevirdi.
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanması sonrası, siyasi tansiyonun hızla yükselmesiyle birlikte döviz piyasalarında da sert dalgalanmalar yaşandı.
Dolar, Euro ve altın fiyatlarında yukarı yönlü hareketlerin görülmesi; piyasalarda panik havası ve döviz talebinde artışa neden oldu. Bu gelişmelerin ardından TCMB, dövizi doğrudan satmak yerine NDF sistemini devreye alarak rezerv kaybı yaşamadan müdahale etmeyi tercih etti.
NDF nedir? Piyasaya nasıl etki eder?
NDF (Non-Deliverable Forward) işlemleri, vadeli döviz sözleşmelerinin fiziksel döviz teslimatı olmadan TL bazlı nakit uzlaşıyla sonuçlandığı finansal araçlardır.
Bu sistemde;
- Merkez Bankası ile kurumlar belirli bir kur üzerinden anlaşma yapar,
- Vade sonunda döviz alış-satış işlemi yapılmaz,
- Sadece TL üzerinden aradaki fark ödenir.
Bu uygulamanın avantajları:
- Döviz rezervi harcanmaz.
- Piyasalarda TL lehine psikolojik üstünlük yaratır.
- Kur dalgalanmaları kontrol altına alınabilir.
- Kur riskini hedge etmek isteyen reel sektör için koruma sağlar.
Ekonomistlere göre bu tür hamleler, Merkez Bankası’nın enflasyon hedeflemesi ve kur istikrarını aynı anda yönetmesini kolaylaştırabilir
