İkinci el otomobil piyasasında yıllardır süregelen fahiş fiyatlandırma ve sahte ilan sorunları, Ticaret Bakanlığı’nın 1 Nisan 2025 itibarıyla hayata geçirdiği Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) ile çözüm yoluna girdi. Yeni düzenlemeyle birlikte, taşıt ilanları sadece aracın yasal sahibi, birinci veya ikinci derece yakınları ya da yetkilendirilmiş işletmeler tarafından verilebiliyor.
Artık, taşıt ilanı verebilmek için araç sahibinin e-Devlet üzerinden onay sürecini tamamlaması, aracın plakası ve ruhsat bilgileriyle sistemde eşleştirme yapılması gerekiyor. Bu sayede, sahte ilanların yayılması önleniyor ve piyasa daha şeffaf hale geliyor.
Erkoç: "Vergisiz Ticaretin Sonu Geldi"
Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Genel Başkanı Aydın Erkoç, sistemin sektördeki yıllardır süregelen adaletsizlikleri ortadan kaldıracağına işaret etti. Özellikle pandemi sonrası piyasayı manipüle eden kişilerle mücadele ettiklerini belirten Erkoç şunları söyledi:
“Yetki belgesi olmayan kişiler artık ilan veremeyecek. Bu işin vergisiz ve kayıtsız yapılmasının önüne geçilecek. Piyasadaki köpük fiyatlar ortadan kalktı. Bu sistemle sektör kendini toparlayacak.”
Erkoç ayrıca, yeni sistemin kayıt dışı ticareti de önemli ölçüde azaltacağını, böylece vergi gelirlerinin artacağını vurguladı.
Galericiler Memnun: “Gerçek Fiyatlar Ortaya Çıktı”
Bursa'da faaliyet gösteren galerici Ömer Göktaş, sistemin piyasadaki istikrarı sağladığını ve tüketicilerin artık gerçek değerinde araç alabildiğini ifade etti. Göktaş, daha önce sahte ilanlarla oluşturulan fiyat köpüğünün galericilere yönelik haksız suçlamalara neden olduğunu belirtti:
“Sistemden önce, araç fiyatlarını yükseltmek için piyasaya sahte ilanlar veriliyordu. Bu ilanlar yüzünden gerçek galericiler suçlanıyordu. Şimdi, sadece ruhsat sahibi ya da yetkilisi ilan verebildiği için manipülasyon imkânı kalmadı.”
Göktaş’a göre sistem sayesinde hem alıcılar kandırılmıyor, hem de satıcılar daha güvenilir bir zeminde faaliyet gösterebiliyor.
Uygulama Nasıl İşliyor?
Yeni sistemle birlikte ikinci el araç ilanı vermek isteyen kişilerin şu adımları izlemesi gerekiyor:
-
e-Devlet sistemi üzerinden taşıt ilanı vermek isteyen kişi, ilanı yayınlayacağı portal için onay sürecine giriyor.
-
Araca ait plaka ve ruhsat bilgileri, sistem tarafından kontrol ediliyor.
-
Sadece taşıtın sahibi, eşi ya da kan hısımları ilan verebiliyor.
-
Galericilerin ise Ticaret Bakanlığı’ndan alınmış yetki belgesi göstermesi şart.
Bu kontrollerin ardından ilan yayına alınabiliyor. Sistemde yetkisiz kişilerin ilan girmesi mümkün olmuyor.
Amaç: Kayıt Dışılığı Bitirmek ve Tüketiciyi Korumak
Yeni uygulamanın temel hedefleri arasında şunlar yer alıyor:
-
Sahte ilanların engellenmesi
-
Piyasada suni fiyat artışlarının önüne geçilmesi
-
Tüketici mağduriyetlerinin azaltılması
-
Kayıt dışı ikinci el ticaretin bitirilmesi
-
Vergi gelirlerinin artırılması
Uygulamanın sadece otomobil değil, taşınmaz ilanlarında da yaygınlaştırılması hedefleniyor.
Tüketicilere Uyarı: Sadece Yetkili Satıcılardan Alın
Ticaret Bakanlığı, vatandaşlara uyarılarda bulunarak ikinci el araç alırken yetki belgesi bulunan galerilerle çalışmaları gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, e-Devlet sistemi üzerinden ilanlara dair doğrulama yapılabileceği hatırlatılıyor.
Sistem Başladı, Fiyatlar Dengelendi
Galericilere göre sistemin devreye alınmasının ardından piyasadaki fiyatlar gerçek seviyelerine oturdu. Artık, spekülatif ilanlar sayesinde yapay olarak yükselen fiyatlar ortadan kalktı. Bu durum, hem alıcıların kazançlı çıkmasını hem de sektördeki güvenin artmasını sağladı.
