Brusella hastalığı, hayvanlardan insanlara bulaşabilen ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilen bir enfeksiyon hastalığıdır. Brusella hastalığına neden olan bakteriler, özellikle süt ve süt ürünleri, et ve et ürünleri gibi hayvansal gıdalarla veya enfekte hayvanlarla temasla vücuda girebilir.
Brusella hastalığı, hayvanlarda yavru atma hastalığı olarak da bilinir ve hayvancılık sektörüne de büyük zararlar verir. Bu yazıda, brusella hastalığının nedenleri, belirtileri, tanısı, tedavisi ve korunma yolları hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
HAYVANLARDA BRUSELLA HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Brusella hastalığın hayvanlardaki en mühim belirtisi yavru atmadır. Hayvanları etkileyen hastalıkta keçi ve koyunlarda 3-4 ayda, sığırlarda ise 6-8 ayda yavru atma olur. Süt veriminde azalma görülür. Hem koç hem de boğada erkeklik organında kızarıklık yine önemli bir belirtidir.
Hayvanlar hastalığı ağız yolundan mikrop bulaşmış gıdalar ve su alımıyla kaparlar. Göz mukozası, boğalarda deri hastalıkları ve çiftleşme ile de bulaşma gerçekleşir.
BRUSELLA HASTALIĞI NEDENLERİ
Brusella hastalığına neden olan bakteriler, sığır, koyun, keçi, domuz, köpek gibi hayvanlarda enfeksiyona yol açar. Bu hayvanların sütü, eti, idrarı, dışkısı, plasentası gibi sıvı ve dokularında brusella bakterisi bulunabilir. İnsanlar, bu hayvanlarla doğrudan temas ederek veya bu hayvanlardan elde edilen gıdaları tüketerek brusella hastalığına yakalanabilirler. Brusella hastalığı, genellikle kişiden kişiye bulaşmaz, ancak nadiren anne sütü, kan transfüzyonu, cinsel ilişki gibi yollarla da bulaşabilir. Brusella hastalığına yakalanma riski olan kişiler şunlardır:
- Hayvanlarla veya hayvansal ürünlerle çalışan çiftçiler, veterinerler, kasaplar, mezbaha çalışanları, laboratuvar çalışanları, avcılar
- Pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri, çiğ veya az pişmiş et ve et ürünleri tüketenler
- Bağışıklık sistemi zayıf olanlar, kronik hastalığı olanlar, yaşlılar, çocuklar
- Enfekte hayvanlara dokunan veya ısırılanlar
- Enfekte hayvanların sıvılarıyla gözüne temas edenler
- Enfekte kişilerle cinsel ilişkiye girenler
BRUSELLA HASTALIĞI BELİRTİLERİ
Brusella hastalığı, vücuda girdikten sonra 1-3 hafta arasında bir kuluçka süresi geçirir. Bu süre zarfında herhangi bir belirti görülmez. Daha sonra, hastalık akut, subakut veya kronik olarak seyredebilir. Akut brusella hastalığı, genellikle 8 haftadan az sürer ve ateş, halsizlik, terleme, kas ağrıları, iştahsızlık, sırt ağrısı gibi belirtilerle ortaya çıkar.
Subakut brusella hastalığı, 8-52 hafta arasında devam eder ve ateşin dalgalı seyretmesi, eklem ve kaslarda iltihaplanma, karaciğer ve dalakta büyüme gibi belirtiler görülür. Kronik brusella hastalığı, 52 haftadan uzun sürer ve uzun süreli ateş, kronik yorgunluk, sinir sistemi bozuklukları gibi belirtilerle karakterizedir.
BRUSELLA HASTALIĞI TANISI
Brusella hastalığının tanısı, hastanın şikayetleri, muayene bulguları, laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleri ile konulur. Brusella hastalığının laboratuvar tanısında, brusella bakterisinin kan, idrar, sıvı veya dokulardan izole edilmesi veya brusella antikorlarının kan serumunda tespit edilmesi kullanılır. Brusella hastalığının görüntüleme tanısında ise, röntgen, ultrason, tomografi, manyetik rezonans gibi yöntemlerle hastalığın etkilediği organ ve dokuların durumu değerlendirilir.
BRUSELLA HASTALIĞI TEDAVİSİ
Brusella hastalığının tedavisinde, antibiyotikler kullanılır. Antibiyotik tedavisi, hastalığın şiddetine, süresine, etkilediği organlara ve komplikasyonlara göre değişiklik gösterir. Genellikle, birden fazla antibiyotiğin birlikte kullanıldığı kombine tedavi uygulanır. Antibiyotik tedavisi, en az 6 hafta sürer ve bazen 6 ay veya daha uzun sürebilir. Antibiyotik tedavisinin yanı sıra, hastalığın neden olduğu belirtilerin giderilmesi için de destekleyici tedaviler verilebilir. Ağrı kesiciler, ateş düşürücüler, anti-inflamatuar ilaçlar, vitamin ve mineral takviyeleri gibi ilaçlar kullanılabilir.