Ünlü ekonomi uzmanı Mahfi Eğilmez, son blog yazısında ekonomik sorunlara dair soruları yanıtladı. Kendime Yazılar adlı blogunda yayınlanan "Güncel Ekonomik Sorunlar Hakkında Sorular ve Yanıtlar" başlıklı yazısında Eğilmez, enflasyon beklentilerinden döviz kurlarına kadar birçok konuyu ele aldı.
Eğilmez’e sosyal medya üzerinden yöneltilen "Doları nasıl sabit tutabiliyorlar?" sorusu büyük ilgi gördü. Eğilmez, bu durumu sade ve anlaşılır bir dille açıkladı.
ENFLASYON BEKLENTİLERİ VE REEL SEKTÖRÜN TAVRI
Mahfi Eğilmez, bir okuyucusunun "Para piyasalarının enflasyon tahminleri neden reel sektörden farklı oluyor?" sorusuna çarpıcı bir cevap verdi. Eğilmez, para piyasası çalışanlarının ekonomiyi olduğundan daha iyi gösterme eğiliminde olduğunu belirtti. Buna karşın, reel sektör temsilcilerinin fiyat artışlarını haklı göstermek ve hane halklarının ise maaş zammı taleplerini yükseltebilmek için enflasyon beklentilerini yüksek tuttuğunu ifade etti.
DOLAR NASIL SABİT KALIYOR?
Eğilmez, doların sabit tutulma yöntemlerine dair şu açıklamayı yaptı:
"Başlangıçta Merkez Bankası, piyasaya dolar satarak kuru baskıladı ve sabit tuttu. İnsanlar, bankaların verdiği yıllık %40 net faizi ve dolar kurunun 34 TL’de sabit kalmasını görünce ellerindeki dolarları bozdurup Türk Lirası mevduata yöneldi. Bu şekilde piyasaya çok fazla dolar girdi ve kur düşüş eğilimine geçti. Ancak bu kez Merkez Bankası, piyasadan dolar alarak kuru tekrar sabit seviyede tutmaya başladı."
Eğilmez, bu durumun kısa vadede hem mevduat sahiplerini hem de Merkez Bankası’nı memnun ettiğini belirtti. Mevduat sahipleri %40 dolara denk gelen faiz getirisi sağlarken, Merkez Bankası da döviz rezervlerini güçlendirdi. Ancak bu yöntemle ilgili şu uyarıyı da yaptı: "Bu mucize gibi görünen çözüm sonsuza kadar sürdürülemez."
TL FAİZLERİ NASIL DÖVİZ FAİZİ HALİNE GELİYOR?
Türk Lirası faizlerinin döviz faizi gibi işlediğine dair bir başka soruya Eğilmez şu örnekle yanıt verdi:
"Bir banka TL mevduatına yıllık %40 net faiz verdiğinde, elinde 10.000 dolar olan bir kişi bu parayı bugünkü kurdan TL’ye çevirirse 345.000 TL elde eder. Bu miktarı bir yıl boyunca %40 faizle yatırırsa yılsonunda elindeki para 483.000 TL’ye çıkar. Kur değişmediği varsayılırsa, bu tutar tekrar dolara çevrildiğinde 14.000 dolara eşdeğer olur. Bu, %40 dolar faizi anlamına gelir."
Bu yöntemin TL faizlerini döviz faizi gibi işlevsel hale getirdiğini vurgulayan Eğilmez, bu durumun TL’nin cazibesini artırmak için uygulanan bir strateji olduğunu belirtti.
UZMANLARIN GÖRÜŞÜ: SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK TARTIŞILIYOR
Mahfi Eğilmez’in açıklamaları, ekonomistler arasında sürecin sürdürülebilirliği konusunda tartışmaları beraberinde getirdi. Döviz kurlarının sabit tutulma yöntemlerinin uzun vadede riskler taşıdığı belirtilirken, faiz ve kur politikalarının dikkatle izlenmesi gerektiği ifade ediliyor.
EKONOMİK RİSKLERE DİKKAT
Eğilmez, mevcut durumun hem fırsatlar hem de riskler barındırdığını, ancak bu tür yaklaşımların uzun vadeli ekonomik denge açısından sakıncalar doğurabileceğini ifade etti. Uzmanlar, Türkiye ekonomisinde dengeli bir kur politikasının önemine vurgu yapıyor.
Kaynak: Gazeteduvar
