Altın fiyatlarının temelinde uluslararası piyasalarda belirlenen ons altın fiyatı yatar. 1 ons, yaklaşık 31.1 gram altına eşittir. Türkiye’de gram altın fiyatı şu formülle hesaplanır:
📌 Gram Altın = (Ons Altın x Dolar Kuru) / 31.1
Örneğin ons altın 3.000 dolar, dolar kuru 38 TL ise:
3.000 x 38 = 114.000 TL
114.000 / 31.1 ≈ 3.665 TL (gram altın)
Bu hesaplama, gram altının yalnızca ons fiyatı değil, dolar/TL kuru ile de yakından bağlantılı olduğunu gösteriyor.
Küresel Piyasalarda Neler Oluyor?
Altın, dünya genelinde 24 saat işlem görüyor. Londra Altın Piyasası uzun yıllar fiyat belirlemede merkezi rol oynasa da artık Asya, Avrupa ve Amerika piyasaları gün içinde fiyatlara yön veriyor.
Altın fiyatlarını etkileyen küresel faktörler:
-
Arz-talep dengesi
-
Reel faiz oranları
-
Enflasyon verileri
-
Jeopolitik krizler
-
Merkez bankalarının faiz politikaları
Ekonomist Doç. Dr. Filiz Eryılmaz, bu unsurların hem ons hem de gram altın üzerinde belirleyici olduğunu vurguluyor.
Dolar Kuru Altın Fiyatlarını Nasıl Etkiliyor?
Türkiye’de altın fiyatları, ons fiyatı sabit kalsa bile dolar/TL kuruna bağlı olarak değişiyor. Yani dövizdeki yükseliş, altını da yukarı taşıyor.
🔺 Dolar yükselirse: Gram altın artar
🔻 Dolar düşerse: Gram altın da gerileyebilir
Doların küresel olarak değer kazanması ons fiyatını baskılayabilirken, Türkiye gibi ülkelerde TL karşısındaki yükselişi gram altın fiyatını artırıyor.
Türk Yatırımcısı Neden Altına Yöneliyor?
Türkiye’de altın, sadece yatırım değil, kültürel ve geleneksel bir değer taşıyor. Düğünlerden doğumlara, yastık altı birikimden büyük harcamalara kadar pek çok amaçla tercih ediliyor.
Doç. Dr. Filiz Eryılmaz’a göre, gram altın yatırımcısı iki yönlü kazanç elde ediyor:
-
Döviz artışına karşı korunma
-
Ons fiyatındaki yükselişten yararlanma
Bu nedenle döviz yerine gram altın tercih eden yatırımcı sayısı her geçen gün artıyor.
Altın Alırken İşçilik Detayına Dikkat
Altın alımında yalnızca fiyat değil, altının türü ve işçilik maliyeti de önemli. İşte ayarlara göre farklılıklar:
| Ayar | Kullanım Alanı | Özellik |
|---|---|---|
| 24 Ayar (995-999 saflık) | Yatırım (Gram, Külçe) | En saf, işçiliksiz |
| 22 Ayar | Çeyrek, Cumhuriyet | Ziynet, yatırım |
| 14 Ayar | Takı, bilezik | Daha çok alaşım içerir |
🟡 İşçilikli altınlar (takı, bilezik vb.), ham değerinin üzerinde satılır. Bu nedenle yatırım için işçiliksiz altın önerilir.
Altın Fiyatları Ne Zaman Düşer?
Altının düşüşü için bazı makroekonomik şartların oluşması gerekiyor. İşte altın fiyatlarını aşağı çekebilecek başlıca unsurlar:
🔻 Doların değer kazanması
🔻 Ons fiyatında küresel düşüş
🔻 Arzın talebi aşması (fazla üretim)
🔻 Reel faizlerin artması (altın cazibesini yitirir)
🔻 Enflasyonun düşmesi (korunma ihtiyacı azalır)
🔻 Jeopolitik risklerin azalması (güvenli liman talebi düşer)
🔻 Ekonomik büyüme göstergelerinin pozitif gelmesi
Bu koşullar altında yatırımcılar altın yerine faiz veya hisse gibi araçlara yönelebilir ve altın fiyatlarında geri çekilme yaşanabilir.
Altın Neden Hâlâ Güvenli Liman?
Tüm bu dalgalanmalara rağmen, altın hâlâ yatırımcılar için güvenli liman olmayı sürdürüyor. Özellikle ekonomik belirsizlikler ve jeopolitik gerilimlerin arttığı dönemlerde yatırımcıların ilk tercihlerinden biri altın oluyor.
Türkiye'de altın yatırımcısı için önemli olan:
✅ Düşükten alıp uzun vadede elde tutmak
✅ Panik alım-satım yapmamak
✅ Gram fiyatını etkileyen ons/dolar faktörlerini yakından izlemek