Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından 2009 yılında piyasaya sürülen 200 TL'lik banknot, o dönemde yaklaşık 120 dolara karşılık geliyordu. Ancak yıllar içinde enflasyonun hızla artması, bu değeri adeta eritti.

2009'da 200 TL ile 20 kilo beyaz peynir veya 14 kilo dana eti alınabilirken, 2025 yılı itibarıyla bu miktar peynirde 1 kilonun, ette ise 300 gramın altına düştü. Bugün 200 TL'nin dolar karşılığı ise yaklaşık 5 dolara geriledi.

Türkiye'de Enflasyon Banknotları Eritti

2009’da beyaz peynirin kilogram fiyatı 10,5 TL iken, dana eti 14 TL seviyesindeydi. Nisan 2025 itibarıyla beyaz peynir fiyatı 350 TL, dana eti fiyatı ise 650 TL’ye ulaştı.

Özellikle 2018 sonrası hızlanan enflasyon, 2020’li yıllarda üç haneli seviyelere ulaştı ve banknotların alım gücünü hızla azalttı.

Piyasadan Büyük Kupür Çağrısı

Ekonomistlere göre, 200 TL'nin piyasaya sürüldüğü 2009'daki 120 dolarlık değer baz alındığında, günümüz şartlarında en büyük banknotun 5 bin TL civarında olması gerektiği belirtiliyor.

Ancak piyasa temsilcileri ve uzmanlar, 500 TL veya 1000 TL’lik banknotların dahi piyasada ciddi bir rahatlama yaratacağını savunuyor.

Elektrik faturalarında yeni dönem başladı! Devlet desteği artık açıkça gözüküyor Elektrik faturalarında yeni dönem başladı! Devlet desteği artık açıkça gözüküyor

Hükümet Büyük Banknota Sıcak Bakmıyor

TCMB’ye yakın kaynaklar, büyük kupürlü banknot basımına henüz sıcak bakılmadığını belirtiyor. Hükümetin, bu adımın enflasyon itirafı anlamına geleceğini düşündüğü ve muhalefetten gelecek “Paramızı pul ettiniz” eleştirilerinden çekindiği iddia ediliyor.

Banknot Basım Maliyeti 4 Yılda 171 Milyon Doları Buldu

TCMB verilerine göre, banknot basımında yaşanan yoğunluk maliyetleri de artırdı.

  • 2021 yılında banknot kâğıdı ve mürekkep giderleri: 30 milyon dolar

  • 2022 yılında: 40 milyon dolar

  • 2023 yılında: 48 milyon dolar

  • 2024 tahmini: 53 milyon dolar

Bu rakamlarla birlikte son 4 yılda banknot basım maliyeti toplamda 171 milyon doları buldu.

Büyük Kupür Basılsa Maliyet 10 Milyon Dolara Düşerdi

Ekonomistlere göre, 1000 TL'lik banknot basılması halinde bu maliyetin 10 milyon dolara kadar düşebileceği ifade ediliyor. 500 TL’lik banknotta ise maliyetin yaklaşık 20 milyon dolara inmesi mümkün.

Ancak büyük kupürlü banknot basılmaması nedeniyle Türkiye'nin iki yılda fazladan 50 milyon dolar harcadığı hesaplanıyor.

Türkiye’de Dolaşımdaki Banknot Sayısı Rekor Kırdı

TCMB verilerine göre;

  • 2022’de dolaşımdaki banknot sayısı: 3,54 milyar adet

  • 2024 itibarıyla: 5 milyara yaklaştı

Bu artışta en büyük etken, 200 TL'lik banknotlara yönelik yoğun talepten kaynaklanıyor.

Kaynak: Ekonomi Servisi