ABD Başkanı Donald Trump, yabancı yetkililere rüşvet verilmesini yasaklayan 1977 tarihli Yurtdışı Yolsuzluk Faaliyetleri Yasası’nı (FCPA) geçici olarak iptal etti. Kararın, Amerikan şirketlerinin uluslararası ticarette daha rekabetçi olmasını sağlamak amacıyla alındığı öne sürüldü. Ancak uzmanlar, bu adımın uluslararası güven sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Trump’ın kararı ne anlama geliyor?
Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada, FCPA’nın yürütmesinin geçici olarak durdurulduğu ve bu sürecin ABD ekonomisine olumlu katkı sağlamasının beklendiği ifade edildi. Trump, karar hakkında şunları söyledi:
"Bu adım, Amerika için daha fazla iş ve yatırım anlamına gelecek. Yasa, Amerikalı şirketlerin yurtdışında iş yapmasını zorlaştırıyor. Bu durum, ülkemizin rekabet gücünü olumsuz etkiliyor."
Financial Times’ın haberine göre, FCPA kapsamında açılan tüm soruşturmalar ve yaptırımlar geçici olarak askıya alınacak. Ayrıca, ABD Başsavcısının onayı olmadan yeni bir soruşturma başlatılamayacak.
İş dünyasından farklı tepkiler
Trump’ın bu kararı, iş dünyasında iki farklı görüşü beraberinde getirdi:
-
Destekleyenler, bu hamlenin Amerikan şirketlerinin üzerindeki yasal baskıyı hafifleteceğini ve küresel pazarda daha güçlü rekabet etmelerini sağlayacağını savundu.
-
Karşı çıkanlar, bunun yolsuzlukla mücadelede büyük bir geri adım olduğunu ve uluslararası iş dünyasında güveni sarsacağını belirtti.
FCPA’nın geçmişteki önemi
FCPA, ABD Adalet Bakanlığı tarafından yolsuzlukla mücadelede en önemli yasalardan biri olarak kabul ediliyordu. Yasa kapsamında, Amerikan şirketleri ve vatandaşları yabancı yetkililere rüşvet veremezdi. Bu yasa, özellikle çok uluslu şirketlerin etik ticaret yapmasını sağlamak amacıyla çıkarılmıştı.
Son yıllarda FCPA kapsamında açılan önemli davalardan bazıları:
-
2024: Emtia ticareti yapan Trafigura şirketinin Brezilya’daki Petrobras’a rüşvet verdiği iddiasıyla soruşturma geçirmesi.
-
2019: Ericsson, yabancı yetkililere rüşvet vermekle suçlanmış ve 1 milyar dolar ceza ödemişti.
-
2008: Siemens, yolsuzluk suçlamalarından 800 milyon dolar ceza almıştı.