TEPAV, Mart 2025'e ait Gıda Fiyat Endeksi verilerini açıkladı. Gıda fiyatları yüzde 3,25 oranında artarken, en fazla zam limon, karnabahar ve patateste görüldü. Bazı ürünlerde düşüş olsa da, genel gıda enflasyonu yıllık bazda yüzde 29,5’e ulaştı.
Mart ayında mutfak bütçesi zorlandı
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından açıklanan Gıda Fiyat Endeksi (TEGE) verilerine göre, Mart ayında vatandaşın mutfağını doğrudan etkileyen ciddi fiyat artışları yaşandı. Ramazan ayının da dahil olduğu 1-31 Mart döneminde, gıda fiyatları ortalama yüzde 3,25 arttı. Bu oran, yılın en yüksek aylık artışlarından biri olarak kayıtlara geçti.
Yıllık gıda enflasyonu yüzde 29,5'e yükseldi
Mart ayındaki artışla birlikte, TEPAV Gıda Fiyat Endeksi kapsamında hesaplanan yıllık gıda enflasyonu yüzde 29,5’e çıktı. TEPAV'ın açıkladığı bu oran, piyasadaki birçok tüketici grubunun harcamalarını etkilerken, alternatif enflasyon hesaplamalarıyla karşılaştırıldığında da önemli farklar barındırıyor.
TÜRK-İŞ’in aynı döneme ait mutfak enflasyonu ise yüzde 40,6 olarak açıklandı. Aradaki fark, enflasyon hesaplama metodolojilerindeki çeşitliliğe işaret ediyor.
Sebze ve meyvede büyük fiyat dalgalanması
TEPAV verilerine göre, Mart ayında en dikkat çekici değişimler taze sebze ve meyve fiyatlarında yaşandı.
Fiyatı En Çok Artan Ürünler:
- Limon
- Karnabahar
- Patates
Bu ürünlerdeki fiyat artışları, arz-talep dengesizlikleri ve mevsimsel etkilerle açıklandı. Özellikle Ramazan öncesinde yapılan yüksek talep, limon ve patates gibi ürünlerde fiyatları yukarı çekti.
Fiyatı Düşen Ürünler:
- Kıvırcık
- Beyaz lahana
- Ispanak
Bu sebzelerde ise mevsimsel bolluk ve üretim fazlası nedeniyle fiyatlar geriledi. Ancak bu düşüşler, genel sepetteki artışı dengeleyemedi.
Temel gıda ürünlerinde sert artışlar
Sadece taze ürünler değil, işlenmiş ve ambalajlı gıdalarda da Mart ayında dikkate değer artışlar yaşandı.
En Çok Zamlanan Temel Ürünler:
- Kağıtlı şeker
- Kakaolu toz içecekler
- Bitki-meyve çayları
Bu ürünlerdeki fiyat artışlarının arkasında, döviz kuru etkisi, ithalat maliyetleri ve ambalaj giderlerinin artışı yer alıyor. Özellikle çocuklu aileler için kakaolu içecekler gibi ürünlerdeki artış, alışveriş tercihlerini önemli ölçüde etkiledi.
Fiyatı düşen temel gıda ürünleri
Bazı kalemlerde fiyat düşüşleri de yaşandı, ancak bu gerilemeler sınırlı oldu:
- Hazır çorba
- Kuru kayısı
- Pasta çeşitleri
Bu ürünlerde görülen fiyat düşüşleri, stok fazlası ve düşük tüketim talebiyle ilişkilendirildi.
TEPAV ve TÜRK-İŞ rakamları arasında fark var
TEPAV’ın açıklamasına göre Mart ayı gıda enflasyonu %3,25, yıllık ise %29,5 olarak kaydedilirken, TÜRK-İŞ verileri daha farklı bir tablo çizdi. TÜRK-İŞ’e göre Mart ayı mutfak enflasyonu sadece %1,25 arttı.
Bu farkın nedeni, hesaplamada kullanılan ürün sepeti, fiyat izleme yöntemi ve bölgesel farklılıklardan kaynaklanıyor.
