Sağlık ocakları ya da aile hekimlikleri, toplum sağlığının korunmasını ve geliştirilmesi amacı ile birinci basamak sağlık hizmeti sunan bir sistem olarak hayata geçirilirmiştir. Günümüzde tüm mahallelerde yer alan sağlık ocakları, o mahallede ikamet eden vatandaşlara hizmet vermektedir.
Aile hekimleri, kendilerine başvuran hastalarını muayene ettikten sonra semptomlara bağlı olarak hastaları uzman hekimlere ya da kliniklere yönlendirme yetkisine sahiptir. Öte yandan sağlık ocağında görev alan doktorlar, vatandaşların hastaneye gitmesine gerek kalmadan mevcut hastalıkları için gerekli muayeneleri yapar ve gerekli olan ilaçları da reçete eder. Bu sayede hastanelerdeki hasta kalabalığının da önüne geçilmiş olur.
Tanı ve Tedavi Süreci
Sağlık ocaklarında görev alan doktorlar, kendilerine başvuran hastalarının fiziksel muayenesi yaptıktan sonra hastaların şikayetlerini dinler. Hastalığın teşhisi için gerekli olan bazı tahliller sağlık ocaklarında yapılabilmektedir. Bu tahlillerin yapılması ve sonuçların çıkmasının ardında aile hekimleri teşhisi koyabilir ve hasta için gerekli tedavi sürecini başlatabilir. Elbette bu aşamada farklı bir görüntüleme tekniğine ihtiyaç duyulması ya da hastanın uzman hekimler tarafından görülmesi gerekiyor ise aile hekimi hastayı gerekli uzman hekime sevk etmektedir.
Aile hekimliğinde doktorların istediği bazı kan tahlilleri yapılabildiği gibi belirli günlerde vatandaşlardan kan alımı yapılarak, kişilerin genel sağlık durumlarının kontrol edilmesi de mümkündür. Bunun için her vatandaşın kendi mahallesinde bulunan sağlık ocağının hangi günlerde kan aldığını öğrenmesi ve aç karnına sağlık ocağına giderek kan vermesi gerekir.
Sağlık Ocağında Yapılan Tahliller
Sağlık ocaklarında yapılan tahliller şu şekilde sıralanmaktadır;
* Kan Tahlilleri: Kan tahlillerinin içerisinde kan sayımı, biyokimya, hormon testleri, bulaşıcı hastalıklara yönelik testler, vitamin ve mineral düzeyine yönelik testler yer alır
* İdrar Tahlilleri: Tam idrar tahlili, gebelik testi gibi tahliller sağlık ocağında yapılan idrar tahlilleri arasında yer alır
* Diğer Tahliller: Dışkı tahlili, cilt testleri ve alerji testleri
Sağlık Ocaklarının Önemi
Vatandaşlar belirli aralıklar ile sağlık ocaklarında görev alan aile hekimlerine başvurarak, genel kan sayımlarının yapılmasını, hormon seviyelerinin kontrol edilmesini ve vücudundaki vitamin ile mineral seviyelerinin kontrol edilmesini talep edebilir. Kişilerin bu talepleri, genel sağlık sisteminin kontrol altında tutulmasını sağlar. Aynı zamanda olası bir hastalığın erken teşhisi de düzenli olarak yapılan tahliller ile konulabilir. Bu nedenle sağlık ocakları, vatandaşların genel sağlıklarının kontrol altında tutulabilmesi adına büyük bir öneme sahiptir.
Sağlık Ocağında En Çok Yapılan Tahliller
Sağlık ocaklarında yaptırılan en yaygın tahliller şu şekilde sıralanabilir;
* Kan Sayımı: Kan sayımı ile kandaki kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombositlerin sayısı ve özellikleri ölçülür
* Biyokimya: Bu tahlil ile kandaki şeker oranı, yağ oranı, protein ve elektrolit değerleri ölçülür
* Triod Fonksiyon Testleri: Bu test ile tiroid bezinin çalışma durumu kontrol edilir. Özellikle hipertiroid hastaları ve tiroidi çalışmayan kişiler düzenli olarak bu tahlili yaptırmaktadır
* Hepatit Testleri: Bu testler hepatit A, hepatit B ve hepatit C virüslerine karşı vücuttaki antikor seviyelerinin belirlenmesini sağlar
* Bulaşıcı Hastalık Tahlilleri: Bu tahliller genel olarak HIV, AIDS ve cinsel yolla bulaşan hastalıkların teşhisi için yapılmaktadır
* Vitamin ve Mineral Kontrolu: Bu tahlil birçok kişi tarafından düzenli olarak yaptırılmaktadır. Bu tahlil sayesinde insanların vücutlarındaki hangi vitamin ve minerallerin eksik ya da fazla olduğu belirlenmektedir