Prim eksiği olanlar emekli olabilir mi sorusunun cevabı merak ediliyor. Bu yazımızda prim eksiği nedir, nasıl hesaplanır, eksik prim tamamlama işlemleri nelerdir gibi soruların cevaplarını sizin için derledik. Ayrıca prim eksiği olanların borçlanma, isteğe bağlı sigorta ve doğum borçlanması gibi yollarla emekli olabileceğini de öğreneceksiniz. İşte detaylar...
PRİM EKSİĞİ NEDİR?
Sigortalı olup primi eksik olan bir kişinin emekli olması için yeterli primi sağlaması gerekiyor. Prim eksiği olan sigortalılar, prim günlerini tamamladıktan sonra emekli olabilirler. Emekli olmak isteyen kişiler kredi çekerek eksik primlerini tamamlayabilirler ya da yeniden yapılandırma yapabilirler.
Primlerin ödenmemesinde bazen işverenler suçlanmaktadır. Bu durumlarda geriye dönük hizmet tespit davaları açılmaktadır. Bu da sigortalının o yerde ne kadar süreyle çalıştığını netleştirir. Bu durumda sigortalının primlerinin tamamının işveren tarafından ödenmesi gerekir.
PRİM EKSİĞİ OLAN NASIL EMEKLİ OLUR?
Primi tam olmayan kişiler emekliliklerini finanse etmek için borçlanma haklarını kullanabilirler. Kadınlar için doğum borçlanması imkanı bulunmaktadır. Doğum borçlanması için gerekli şartlar aşağıda belirtilmiştir:
- Kadının ilk sigortalılık tarihinden sonra çocuğun doğmuş olması gerekmektedir.
- Doğumdan sonraki iki yıl boyunca kadın sigorta primlerinden yararlanamaz.
- Borçlanma yapabilmek için sigortalı kadının SGK'ya başvurması gerekmektedir.
Kriterlere uyan kadınlar, bir seferde iki yıl boyunca en fazla üç çocuk için borçlanabilirler. Azami kredi süresi altı yıldır. Doğum borçlanmasının yanı sıra çeşitli borçlanma şekilleri de mevcuttur:
- Askerlik borçlanması
- Ücretsiz izin borçlanması
- Doktora eğitimi borçlanması
- Fahri asistanlık süreleri için doktorlardan borçlanma.
- Özel tıbbi eğitim almak için harcanan zamanı karşılamak için borçlanma
EKSİK PRİM NASIL TAMAMLANIR?
İsteğe bağlı sigorta ile eksik prim tamamlama işlemi yapılabilir. Ödenmemiş primi bulunanlar için turkiye.gov.tr adresi kullanılarak emeklilik işlemi ve eksik prim tamamlama işlemi hızlı bir şekilde yapılabilir. Bu adrese giriş yapıldıktan sonra arama çubuğuna "İsteğe Bağlı" yazarak ilgili bölümlere ulaşabilirsiniz.
4A - 4B ve 4C için isteğe bağlı sigorta ödemeleri mevcuttur. İsteğe bağlı sigorta yarı zamanlı çalışanlar için de avantajlı olabilir. Bu şekilde 30 günden az süren kısımlar tamamlanır.
İsteğe bağlı sigorta ile eksik ödenen primler geriye dönük olarak ödenebilmektedir. Bunun için e-Devlet üzerinden başvuru yapılır. Eksik prim günleri tamamlandıktan sonra kişi emeklilik başvurusunda bulunur. Bununla birlikte yaş ve sigortalılık süresi şartlarının da yerine getirilmesi gerekiyor.
PRİM EKSİĞİ HESAPLAMA
Prim eksiği hesaplama işlemi, SGK’nın internet sitesinde bulunan “Emeklilik Hizmetleri” bölümünden yapılabilir. Bu bölümde “Emeklilik Sorgulama” seçeneğine tıklanır. Açılmış olan sayfada önce kimlik bilgileri daha sonra “Güvenlik Kodu” girilir. Sonra “Sorgula” butonuna basılır.
Açılan sayfada sigortalının emekli olmak için gerekli olan yaş, sigortalılık süresi ve prim gün sayısı bilgileri görüntülenir. Ayrıca sigortalının mevcut prim gün sayısı da gösterilir. Bu sayede sigortalı, emekli olmak için kaç gün prim eksiği olduğunu öğrenebilir.
GERİYE DÖNÜK OLARAK EKSİK PRİMLERİN ÖDENMESİ
İsteğe bağlı sigorta ile eksik olan primler geriye dönük olarak da ödenebilmektedir. Bunun için e-Devlet üzerinden başvuru yapılır. Eksik prim günleri tamamlandıktan sonra kişi emeklilik başvurusunda bulunur. Ancak yaş ve sigortalılık süresi şartlarının da yerine getirilmesi gerekiyor.
Sigorta primlerinin eksik ödenmesine ilişkin zaman aşımı süresi beş yıldır. Primlerinin eksik ödendiğini düşünen 4/A kapsamındaki çalışanlar, hizmet tespit davası yoluyla primlerin ödenmemesi nedeniyle işverenlerine dava açabilirler.