Enflasyon karşısında desteğin reel değerinin hızla erimesi, çiftçinin maliyet planlamasını sekteye uğratıyor. Beklenen ödemenin yapılmaması, tarlaya girmeye hazırlanan üreticiyi adeta kilitliyor.
Hububat Desteği Gibi Bir Süreç mi Yaşanacak?
Geciken ödemelerin yanı sıra çiftçilerin bir diğer büyük endişesi, desteklerin hububat ödemelerinde olduğu gibi illere göre parça parça yapılması ihtimali. Geçtiğimiz haftalarda bazı illerde başlayan hububat destek ödemeleri, birçok üreticiyi kapsamamış, bu da çiftçiler arasında belirsizlik yaratmıştı.
Şimdi aynı durumun mazot gübre desteği için de geçerli olmasından korkuluyor. Ödemelerin eş zamanlı yapılmaması, bazı bölgelerde üretim planlamasının sekteye uğramasına neden olabilir. Özellikle nakit akışı zayıf olan küçük çiftçiler için bu durum kritik üretim kararlarının ertelenmesine sebep oluyor.
Çiftçi Ramazan Bayramı Öncesi Umutlu Ama Kaygılı
Ramazan Bayramı'nın yaklaşmasıyla birlikte, üreticilerin beklentisi ödemelerin bayram öncesinde yapılması yönünde. Hem bayram hazırlıkları hem de tarla işleri için bu desteğe ihtiyaç duyan çiftçi, Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan net bir takvim bekliyor.
Sosyal medyada ve çiftçi birliklerinde yükselen çağrılar, "Parça parça değil, tek seferde ve ülke genelinde ödeme yapılsın" yönünde. Bazı üretici birlikleri, bu belirsizliğin tarımsal üretimi doğrudan etkileyebileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
Mazot ve Gübre Desteği 2025 Kaç TL?
Tarım ve Orman Bakanlığı, 2025 üretim sezonu için ürün bazında belirlediği mazot ve gübre desteklerini daha önce açıklamıştı. Destek miktarları şu şekilde belirlenmişti:
| Ürün Grubu | Mazot Desteği (TL/da) | Gübre Desteği (TL/da) |
|---|---|---|
| Buğday, Arpa, Çavdar, Yulaf | 75 | 46 |
| Çeltik, Pamuk | 250 | 21 |
| Nohut, Mercimek | 75 | 21 |
| Patates, Soğan | 100 | 21 |
| Yağlık Ayçiçeği | 75 | 21 |
| Dane Mısır | 100 | 21 |
| Şeker Pancarı | 130 | 21 |
| Sebze | 100 | 21 |
Bu rakamlar, çiftçilerin mazot ve gübre alımında doğrudan kullanılabilmesi için TMO kartlarına veya çiftçi hesaplarına aktarılıyor. Ancak ödemelerin gecikmesiyle birlikte bu destekler henüz sahada kullanılmaya başlanamadı.
Gecikme Gıda Zincirini de Etkiler
Tarımda zamanlama en kritik faktörlerden biri. Gübrenin toprağa verileceği, tarlaların sürüleceği bu dönemde desteklerin ulaşmaması, sadece çiftçiyi değil, gıda zincirinin tüm halkalarını etkileyecek bir sürecin kapısını aralayabilir.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve diğer tarım STK’ları, desteklerin zamanında ve eşit şekilde ödenmesi için hükümete çağrıda bulunuyor. Geçtiğimiz yıl yaşanan bazı gecikmelerin bu yıl tekrarlanmaması isteniyor.
Takvim Belirsizliği Giderilmeli
Çiftçinin gözü kulağı Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan yapılacak resmi açıklamada. Net bir ödeme takvimi, üreticilerin planlamasını yapabilmesi için kritik önem taşıyor. Parça parça ödemelerin üreticiye zarar verdiği bilinirken, tek seferde ödeme kararı çiftçiye moral verebilir.
