TCMB'nin faiz indirimi beklentiler doğrultusunda gerçekleştirildi ancak bankalar kredi faizlerini düşürme konusunda isteksiz davranıyor. İşte faiz indiriminin piyasalara etkisi ve uzman görüşleri...
Faiz indirimi mevduata yansıdı, kredilere değil
Merkez Bankası (TCMB), politika faizinde 250 baz puanlık bir indirim gerçekleştirerek oranı %42,5 seviyesine çekti. Son üc ayda toplamda 750 baz puanlık bir indirim yapılmasına rağmen, bu düşüşün piyasaya yansımaları farklı oldu. TL mevduat faizleri hızla gerilerken, kredi faizlerinde aynı etki görülmedi.
32 günlük TL mevduat faizleri yıl başında %50 seviyelerinde iken, bugün %40 civarına kadar geriledi. Ancak tüketici ve ticari kredilerde aynı oranda bir indirim gözlemlenmedi. Bu durum, faiz indiriminin reel sektör ve vatandaş üzerinde beklenen etkiyi yaratmamasına neden oldu.
Piyasada beklenen etki neden oluşmadı?
TCMB'nin faiz indirimi TL mevduatlarında 3 puanlık bir düşüşe neden olurken, bankalar kredi faizlerini düşürme konusunda aynı hızı göstermedi. Özellikle kredi kartı, tüketici ve ticari kredilerde faizlerin düşmemesi piyasalarda tartışma konusu oldu.
Reel sektör ve vatandaşlar, kredi faizlerinde indirim beklerken, bankalar faizleri sabit tutmayı tercih ediyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, "Bankalar ticari kredi faizlerini düşürmek için neyi bekliyor?" diyerek tepki gösterdi.
Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Seyit Ardıç ise "Finansmana erişim giderek zorlaşıyor, bankalar kredi faizlerinde gerekli adımları atmıyor" ifadelerini kullandı.
Kredi faizleri hala yüksek
Kredi kartı ve kredili mevduat hesaplarındaki faiz oranları, son bir yılda kayda değer bir değişiklik göstermedi. Şu an gecikme faizleri şu seviyelerde bulunuyor:
-
Kredi kartı aylık gecikme faizi: %5,05
-
Kredili mevduat hesapları faizi: %5,30
-
Tüketici kredisi ortalama faiz oranı: %71,41
-
Ticari kredi faiz oranı: %55,25
Bu yüksek faiz oranları, kredi çekmeyi zorlaştırıyor ve piyasalarda canlanma bekleyen iş dünyasını olumsuz etkiliyor.
Bankalar neden kredi faizlerini düşürmüyor?
Bankalar, kredi faizlerini düşürmemelerinin ardında birkaç neden gösteriyor:
-
Risk Faktörü: Kredi risklerinin artması, faiz oranlarının yüksek tutulmasına neden oluyor.
-
Likidite Kaygısı: Bankalar, TCMB'nin faiz indirimine rağmen piyasadaki likiditeyi kontrol etmek istiyor.
-
Yüksek Enflasyon: Bankalar, enflasyonun devam etmesi durumunda kredi faizlerini düşürmek konusunda temkinli davranıyor.
Merkez Bankası ve Hükümet Ne Yapacak? Yetkililer, bankaların kredi faizlerini düşürmeye teşvik edebilecek adımları gözden geçiriyor. TCMB'nin faiz politikasının etkilerini zamanla görmek mümkün olacak.
