İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından Türkiye genelinde sosyal medyada başlayan protestolar, dijital platformlara yönelik hükümet müdahaleleriyle yeni bir boyut kazandı. Özellikle Facebook’ta paylaşılan protesto içeriklerinin kaldırılmaması nedeniyle Türkiye, Facebook’un ana şirketi Meta’ya yüksek miktarda para cezası kesti.
ABD merkezli Politico haber sitesinin aktardığına göre, Türk yetkililer Meta’dan, protestolarla ilgili bazı paylaşımları ve kullanıcı hesaplarını kaldırmasını talep etti. Ancak şirket bu talepleri “kamu yararına bilgi paylaşımı” gerekçesiyle reddetti.
Meta yetkilisinden açıklama: “Cezalandırıldık”
Politico'ya konuşan bir Meta temsilcisi, şu ifadeleri kullandı:
“Hükümetten gelen içerik sınırlama taleplerini mümkün olduğunca geri çevirmeye çalıştık. Ancak bu çabalarımız, cezayla karşılık buldu.”
Meta, ifade özgürlüğüne vurgu yaparak, protesto içeriklerinin kamu yararı taşıdığını ve kaldırılmasının şeffaflık ilkeleriyle bağdaşmadığını belirtti. Aynı yetkili, Türk makamlarının Meta’ya “platformu kapatma tehdidinde” bulunduğunu da aktardı.
Sosyal medya üzerindeki denetim artıyor
Türkiye, son yıllarda sosyal medya platformlarına karşı daha sert düzenlemeler ve denetim mekanizmaları uygulamaya başladı. Özellikle muhalif söylemlerin ve organize eylemlerin sosyal medya aracılığıyla yayılması, hükümetin kontrol taleplerini artırdı.
Meta’nın kamuya açık içerik raporuna göre, yalnızca geçtiğimiz yıl Türkiye'den 5.677 içerik kaldırma talebi geldi. Bu sayı, Türkiye’yi içerik kısıtlama taleplerinde önde gelen ülkelerden biri yapıyor.
Elon Musk’ın X platformu da gündemde
Facebook’a yönelik ceza haberi, başka bir teknoloji devini de gündeme taşıdı. Elon Musk’ın sahibi olduğu X (eski adıyla Twitter) platformunda da son dönemde, Türkiye'deki gazetecilere ve muhalefet mensuplarına ait hesapların askıya alınması dikkat çekiyor.
Bu gelişmeler, hem ulusal hem de uluslararası kamuoyunda, Türkiye’deki ifade özgürlüğü ve dijital haklar konusunda yeni tartışmalara yol açtı.
İfade özgürlüğü açısından endişeler büyüyor
Uluslararası basın kuruluşları ve dijital hak savunucuları, Meta’ya verilen cezanın ardından Türkiye'deki dijital alanın giderek daraldığını ve sosyal medya platformlarının baskı altında olduğunu öne sürüyor.
Electronic Frontier Foundation ve Human Rights Watch gibi kuruluşlar, sosyal medya şirketlerine yapılan baskıların uzun vadede kamuoyunun haber alma hakkını zedeleyebileceğini vurguluyor.
Sosyal medya yasaları daha da sertleşebilir
Uzmanlara göre, Meta’ya kesilen ceza yalnızca bir başlangıç olabilir. Yeni yasama döneminde Türkiye'nin, dijital platformlara lisans ve temsilci zorunluluğunu artıran yeni bir düzenleme hazırlığında olduğu belirtiliyor. Bu kapsamda, içerik kaldırma taleplerine uymayan şirketlerin para cezası, bant daraltma ve erişim engeliyle karşı karşıya kalabileceği ifade ediliyor.
