Evlenmeye karar veren kişilerin İslam dini inanışlarına göre Allah katında da evli sayılabilmesi için dini nikah kıyılması gerekir. Ancak dini nikah kıyılacak çiftlerin ikisinin de Müslüman olması, dini nikahın ilk şartıdır. Toplumda imam nikahı olarak da bilinen dini nikahta eş adayları, iki erkek ya da bir erkek, iki kadın şahit yer alır. Dini nikahın kıyım işlemi, din adamı tarafından yapılır.
Halk arasında yaygın bir şekilde düzenlenen bu ritüel, Türk Medeni Kanunu’nda da ‘dini tören’ adı altında yer almaktadır. Dini nikah ya da imam nikahı, Türk Medeni Kanunu’nun 143. Maddesinde Aile Cüzdanı ve Dini Tören başlığı altında düzenlemeye dahil edilmiştir. Ancak şunu belirtmek gerekir ki, dini tören Türk Medeni Kanunu’nda evlenme akdinin gerçekleşmesi için zorunlu bir unsur olarak yer almaz. Yani dileyenler inançları doğrultusunda dini nikah kıyabileceği gibi bu durumu gerçekleştirmeden de resmi nikah akdini gerçekleştirebilir.
Dini Nikah Ne Zaman Yapılır?
Toplumumuzda birçok kişi tarafından gerçekleştirilen dini nikah, resmi olarak herhangi bir bağlayıcılığa sahip değildir. Ancak resmi nikahta durum bunun tam tersidir. Resmi nikah, kayıt ve ispat araçları ile gerçekleştirilen resmi niteliğe sahip bir işlemdir.
Dini nikahın kayıt dışılığının önüne geçilebilmesi adına kanun koyucu tarafından bazı düzenlemeler devreye sokulmuştur. Buna göre dini nikahın yapılabilmesi için ilk olarak resmi nikahın yapılmış olması gerekir. İmam nikahını kıyacak olan din adamı, nikah kıyımından önce çiftlerin resmi niteliğe sahip olan evlilik cüzdanını talep eder.
Dini Nikahta Dikkat Edilmesi Gereken Unsurlar?
Dini nikah kıyacak olan kişilerin yerine getirmesi gereken bazı unsurlar vardır. Bu unsurlardan birinin eksik olması dini nikahın geçersiz sayılmasına neden olur. Dini nikah kıymaya karar veren eşlerin dikkat etmesi gereken unsurlar şunlardır;
* Evlenmek isteyen eş adaylarının ya da vekaletlerini verdikleri kişilerin dini nikah öncesi hazır olması
* Kendi hür iradeleri ile erkeğin ve kızın nikah akdinin gerçekleştirilmesini ‘kabul ettim’ denilmesi
* Maliki mezhebine göre nikahın gizli kalmaması yani duyurulması
* Kız tarafının velisinin izninin bulunması (Bu durum Hanefi mezhebi hariç diğer tüm mezheplerde böyle kabul edilir)
* Ergenlik çağına girmiş, akıl sağlığı yerinde iki erkek ya da bir erkek iki kadının şahit olması
* Dini nikahta mutlaka bir erkek şahidin bulunması
* Dini nikah için gerekli şartların sağlanmasının ardından evlenecek olan adamın evleneceği kadına vermekle yükümlü olduğu mehir ayarlanır ve hesaplanır. Belirlenen mehir imam nikahını kıyacak olan hocaya bildirilir.
Mehir Nedir, Ne Kadar Olmalıdır?
İmam nikahında bahsi geçen mehir, evlenecek olan erkeğin evleneceği kadına vermekle yükümlü olduğu ev, araba ya da altın gibi bir mal varlığını temsil eder. Bir kadın nikahının mehirsiz olmasını talep edemez. Ancak düşük bir maddi değere sahip olan mehir belirleyebilir.
Erkek evlendikten sonra eşine mehiri vermek zorundadır. Kadın eğer mehiri almak istemiyor ise bağışlama hakkına sahiptir. Aynı zamanda kadın ‘mehirim helal olsun’ dedikten sonra eşinden yeniden mehir talep edemez.
İmam Nikahı Şahitleri
Dini nikahta şahitlerin her iki ya da en az birinin erkek olması gerekir. Aynı zamanda dini nikahta şahit olacak kişilerinde Müslüman olması gerekir. Çocukların ve akıl sağlığı yerinde olmayan kişilerin ise dini nikahta şahitleri kabul edilmez.