Altın, Türk insanının geleneksel ve vazgeçilmez yatırım aracı. Eline toplu para geçen vatandaş, en kârlı ve güvenli yatırım aracı olarak gördüğü altına yatırım yapmak için kuyumcuların ya da bankaların yolunu tutuyor. Altın alıp satarken banka ya da kuyumcudan olması büyük fark oluşturuyor. Bankadan alınan altının değer kazanması uzun zaman sürerken kuyumcudan alınan altında marj oranı çok dar olmasından dolayı kısa zamanda kâra geçiliyor. Geçtiğimiz Ağustos ayında yapılan düzenlemeyle birlikte altın ithalatına kota ve yasak getirilirken yüzde 20 oranında da yükümlülük geldi. Böylece gram altın fiyatı ortalama olarak 60 lira daha artmış oldu.
ALTIN YATIRIMCILARI VARLIKLARINI ARTIRDI
Altın piyasalarında hareketlilik yıl sonu yaklaşınca artmaya başladı. Altın yatırımcıları varlıklarını artırırken altının daha da yükseleceğini öngörenler alım tarafına geçti. ABD Merkez Bankası Fed’in 2024 yılında faiz indirimlerine başlayacağı beklentisi altın fiyatlarında yükselişi beraberinde getiriyor.
Yılbaşından bu yana gram altın yüzde 75 oranında kazandırdı. Enflasyona oranla reel olarak getiri sağlayabilen yatırım araçlarından biri olan gram altın için 2024 yılında güçlenme beklentisi hakim.
KAPALIÇARŞI'DA UYGUN BANKALARDA DAHA DÜŞÜK GÖRÜNÜYOR
Hürriyet'ten Burak Taşçı'nın haberine göre; Altın fiyatları, altın ithalatına kota ve yasak getirilmesiyle birlikte değişim gösterdi. Kapalıçarşı’da daha uygun fiyata satılan altın bankalarda daha düşük fiyattan satılmaya başlandı.
Bankalarda ucuz gibi görünse de alış ve satış marjları arasındaki uçurum kazanca geçmek için uzun süre bekletebiliyor. Altın konusunda uzman kişiler Kapalıçarşı’da alış ve satış arasındaki marjın 4-5 lira olduğunu bankalarda bunun 60-70 lira civarında olduğunu belirtti.
BANKALARDA MARJ 61 LİRA, KAPALIÇARŞI’DA 4 LİRA
Dün itibarıyla bankalarda altın fiyatı alış 1870 lira, satış ise 1930 liralar seviyesinde seyretti. Alış ve satış arasındaki fark bankalarda 60 lira oldu.
Başka bir deyişle bankadan 1 kilo altını almak için 1 milyon 930 bin lira veriliyor. Alınan 1 kilo altını satmak için ise 1 milyon 870 bin lira para alınıyor.
Kısa vadede al-sat yapılması durumunda zarar 60 bin lira oluyor. Bankayla pazarlık olmadığı için zarar net olarak hesaba yansıyor.
Kapalıçarşı'da ise fiyat 1960 lira alış, 1964 lira satış oldu. Kapalıçarşı'dan alınan altındaki marj aralığı sadece 4 lira oldu.
Kapalıçarşı fiyatından fiziki olarak 1 kilo altın alındığında 1 milyon 964 bin lira ödenirken satarken 1 milyon 960 bin lira alınıyor.
Böylece sadece 4 bin lira zarar oluşmuş oluyor. Bu zarar kuyumcuyla pazarlık edilerek daha da düşürülebiliyor.
(Not: Yukarıda bahsedilen zarar ve kâr anlık işlemlerde geçerlidir, alım yapılıp sonrasında hemen satış yapılırsa tutarlar bahsedilen oranda gerçekleşiyor. Aylara, yıllara yayılmış olan bir istatistik değildir.)
KAPALIÇARŞI'DA ZARAR ETME HTİMALİ DAHA DÜŞÜK
Kapalıçarşı'da fiyat yüksek gibi görünse de alım ve satım aralığındaki marjın darlığından dolayı zarar etme ihtimali çok düşük oluyor. Bankadan alınan altının 60 lira artmasını bekledikten sonra kâr elde edebilecekken Kapalıçarşı'dan alınan altınla kısa sürede kâra geçilebiliyor.
KUYUMCULAR PAZARLIĞA AÇIK
Bankalar altını fiziki olarak vermediği için kuyumcudan altın alım veya satımında pazarlık söz konusu olabiliyor. Yüklü miktardaki alım ve satımlarda kuyumcunun inisiyatifine bağlı olarak fiyatta indirimler ve artırım olabiliyor. Fiyatlar anlık olarak değiştiğinden hızlı hareket edip en iyi fiyatı veren kuyumcuya altının satılması gerekiyor.
ALTIN İTHALATINA KOTA VE YASAK FİYATLARI ETKİLEDİ
Geçtiğimiz Ağustos ayında Cumhurbaşkanlığı kararıyla bazı mücevher ve kuyum ürünlerinin ithalatına yüzde 20 oranında ek mali yükümlülük getirildi. Bundan dolayı altının kilosuna yaklaşık 2000 dolar daha ek vergi gelmiş oldu. Şu anki fiyatlarla ortalama olarak 60 lira seviyesinde gram altın olması gereken fiyattan daha yükseğe satılıyor.
FİZİKİ ALTINI SAKLAMAK ZOR İŞ
Fiziki altını evde ya da iş yerinde saklamak risk oluşturuyor. Sigorta firmaları tarafından belli kurallar içinde altın hırsızlığı klozları olsa da bu şartlar oluşmazsa çalınan altının bulunması büyük sorun oluyor. Fiziki altını kaybetme, çalınma ihtimali bulunduğundan ya kasada tutulması gerekiyor ya da bankalardan kasa kiralanması gerekiyor.
UZMANLAR KONUYA İLİŞKİN NELER SÖYLEDİ?
Mehmet Ali Yıldırımtürk – Altın ve Para Piyasaları Uzmanı:
"Kuyumcular fiziki olarak altını sunarken bankalar fiziki altın vermiyorlar. Kaydi olarak bu altın uluslararası piyasa değeri olarak bankalarda ilan ediliyor.
Binde 2 vergisi var, üzerine bir de her bankanın kendine göre komisyonu ekleniyor. Kapalıçarşı’da altın milyemine göre değerlendiriliyor. 995 milyem ve 999.9 milyeme göre Kapalıçarşı fiyatları değişiyor.
Aradaki farkın nedeni algı yönetiminden kaynaklanıyor. Vatandaş ekrana baktığı zaman düşük, çarşıya geldiğinde onun öyle olmadığını görüyor. Çarşı fiyatından alınan ve satılan altından vatandaş kazançlı çıkacaktır. Bankadan alınan ya da satılan altında ise vatandaş zarar edebilir."
İslam Memiş – Altın ve Para Piyasaları Uzmanı:
"Altın neden alınır, elinize 100 bin lira geçti, hemen tasarruf planlıyorsunuz, 1 yıl duracak diyorsunuz.
Bankadan daha uygun aldınız, 5 gün sonra bir ihtiyacınız oldu, hastalandınız, karşınıza bir fırsat çıktı, satmak istediğinizde bankadan aldıysanız zarar edersiniz, ancak Kapalıçarşı fiyatından aldıysanız makas 4-5 lira olacağı için zararınız minimize olmuş olur, kâra da geçmiş olabilirsiniz."
Kur korumalı mevduattan dönüşler başladığında parasını altına çevirecek olan kişilere ucuz fiyattan altın verilsin diye bankalar altın alış fiyatlarını düşük tutuyor. Böylece banka 1 gram altın için 1950-1960 lira ödeyeceği yerde 1870 lira ödüyor. Makasın açılmasının sebeplerinden biri de bu oldu."
Avni Mutioğlu – Kuyumcu:
"Altın ithalatı yasak olduğundan vergilendirme var. Kilo başına 2000 dolara yakın vergilendirme oluyor. Altının gramı 1960 lira, olması gereken karşılığı 1894 lira seviyesinde. Banka her zaman yüksekten satar, düşükten alır.
Bankanın yüksekten satıp düşükten almasının sebebi altınınızı koruyor olmasından kaynaklanıyor. Ayrıca banka fiziki olarak altın vermediği için parayı da değerlendiriyor. Altını fiziki alıp saklamak en doğru hamle olacaktır. Saklayacak yeriniz yoksa bankadan kasa kiralayın. 2024 yılının ilk çeyreğinden itibaren yükselişler olabilir ve gram altın 2600 lira seviyelerine yükselebilir."
