Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi ile birlikte 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar erke emeklilik şansını yakalamış oldu. Şuana kadar EYT'lilerin sayısı 3 milyona yaklaşırken, prim ve yıl şartlarını bekleyenlerle birlikte toplamda 5 milyon kişinin emeklilik hakkını elde etmesi bekleniyor. Peki kapsam dışında kalan emekliler ne yapacak? 2000 sonrası sigortalı olanlar dikkat. Kademeli emeklilik geliyor. Hemen detayları kontrol edin.
NE ZAMAN YASALLAŞACAK?
SGK girişi 1999-2000-2005-2012 olanlara erken emeklilik fırsatı geldi. Kademeli emeklilik müjdesinin detayları netleşiyor. EYT'li olamayan sigortalılar için kademeli bir yaş şartı belirlenmiş durumda ve bu yaş şartları, işe giriş tarihlerine göre değişiklik gösteriyor. Hizmet akdi ile çalışanların yaşlılık aylığı bağlanmasında, yani emekli olmalarında hangi kanun hükümlerinin geçerli olacağı konusu da önemli bir yer tutuyor. Peki kimler kademeli emeklilikten yararlana bilecek?
EYT'Lİ Mİ OLACAKLAR?
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar yaş şartı olmadan emekli olabiliyorlar. Yaklaşık 3 milyon vatandaş emeklilik hakkına kavuşurken sayının 5 milyonu bulması bekleniyor. Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili düzenleme sonrasında 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar için emeklilikte yaş şartı kalkmış oldu. 3 Mart'tan bu yana yaklaşık 3 milyon EYT'li başvurusunu yaparak emeklilik hakkını elde etti.
Hizmet akdi ile çalışanların yaşlılık aylığının bağlanmasında yani emekli olmalarında hangi kanun hükümlerinin geçerli olacağı ilk defa sigortalı olunan tarihe göre değişiklik gösterebiliyor.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlük tarihinden önce 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre sigortalı olanlar için bu kanunlardaki şartlar geçerli olacak, dolayısıyla bu kişilerin kazanılmış hakları korunacak.
YAŞ DURUMUNA GÖRE ELE ALINACAK
İşe giriş tarihine göre emeklilik şartları şöyle belirleniyor;
8/9/1999 ve öncesi sigortalı olarak ilk defa işe başlayanların yaşlılık aylığına hak kazanabilmeleri için sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı koşullarının bir arada yerine getirilmesi gerekiyor. Bu sigortalılar EYT kanunu kapsamına giriyor. 23/5/2002 tarihinde 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 prim ödeme gün sayısı ve kadınlarda 50 erkeklerde ise 55 yaş şartlarını yerine getirenler emekli olabiliyor. Bu tarihte bu şartları yerine getiremeyenler için ise yerine getirecekleri tarihe göre kademeli geçiş süreci öngörülüyor. Bu noktada kısmi emeklilik şartları oluşuyor.
8/9/1999-30/4/2008 tarihleri arasında ilk defa hizmet akdi ile çalışmaya başlayarak sigortalı sayılanlar;
Kadın için 58, erkek için 60 yaşını doldurmak ve 7000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak, *Kadın için 58, erkek için 60 yaşını doldurmak ve 25 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 4500 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartlarından birinin yerine getirilmesi koşuluyla yaşlılık aylığından yararlanabiliyorlar.
5510 sayılı Kanuna göre; 01.01.2036 tarihine kadar kadın için 58, erkek için 60 yaşını doldurmak ve 7200 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla, *01.01.2036 tarihinden sonra 7200 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeme gün sayısı koşulunun yerine getirilmesi halinde ise, gün koşulunun yerine getirildiği tarih aralığındaki yaş hadleri esas alınarak yaşlılık aylığına hak kazanılıyor.